Het plekje
'Het plekje dat niemand wist'. De oudere lezer herkent dit zinnetje misschien als de titel van een kinderboek van de schrijver W.G. van der Hulst. Elk kind zal wel van die plekjes hebben: een kuil ergens in de struiken, een hut in het riet of een hoekje ergens onder een brug. Dat zijn plekjes die niet zo gauw gevonden worden.
Er zijn ook plekjes die wel makkelijk te vinden zijn, maar waarvan ouders niet altijd weten, dat hun kinderen daar komen. Nieuw-West zat in de begintijd vol met zulke paradijsjes. Heipalen, rioolbuizen, brughekken, slootkanten, elektrakasten, afgravingen, stapels met bouwmaterialen, ze lagen na schooltijd te wachten om te worden beklommen of als decor van een of ander spel te dienen.
Het muurtje Kinderen op het muurtje bij het nu gesloopte viaduct van de Burgemeester Röellstraat over de Dr. H. Colijnstraat Foto: deel van een foto van de Beeldbank van het Stadsarchief, 1960
Een van de eerste van dit soort plekjes die ik mij herinner is 'het muurtje'. Het was geen klein muurtje, want ik schat de hoogte toch gauw op meer dan drie meter. Dat was dan aan één zijde, want aan de andere kant lag de bovenkant gewoon gelijk met het aangrenzende plantsoen. Je kon dus eenvoudig vanaf de dijk van de nog niet doorgetrokken Burgemeester Röellstraat het muurtje oplopen. De grap was, dat er vanaf de dijk een trap langs het muurtje naar beneden liep, waardoor het hoogteverschil steeds groter werd, tot het muurtje, daar waar de trap de onderliggende stoep bereikte, de hoek om ging en dan een meter of tien doorliep over de volledige hoogte. Makkelijker kon het niet. Met mijn leeftijdgenootjes, we waren een jaar of vier, vijf, begonnen we aan de lage kant en liepen voorzichtig, voetje voor voetje, steeds verder, daarbij kennelijk geholpen door een lage leuning, totdat we de hoek om konden en triomfantelijk voortschreden over het gedeelte van de muur waar die het hoogste was.
Waarom?
Waarom klimmen kinderen op muurtjes? Waarom beklimmen volwassenen bergen? Waarom lees ik graag boeken over bergbeklimmingen en ben tegelijkertijd van mening dat je je leven niet hebt gekregen om gevaren op te zoeken? Misschien heeft het te maken met het zoeken van je grenzen en met het verlangen naar zelfvertrouwen. Je kan en durft die muur te beklimmen, je ziet de gevaren, maar je kan ze op een veilige wijze het hoofd bieden. En dat brengt mij tot de vraag: proberen wij in onze tijd niet te veel risico's uit te sluiten, waardoor je ook niet meer leert met risico's om te gaan?
Sloopwerk Het muurtje anno 2011 Foto: Google Streetview
Hoe het ook zij, het lage hekje is inmiddels vervangen door een hoger exemplaar en wat nog erger is, de hele muur heeft inmiddels plaats moeten maken voor een knullige betonnen keerwand met dito trap. Weer een jeugdherinnering gesloopt.
Jan Luiten was een van de cursisten van de schrijfcursus in november 2011 van het Geheugen van West gegeven door Shirley Brandeis. Deze cursus is onderdeel van het project Vertelfestival dat op 29 januari 2012 plaatsvindt en dat gehouden kan worden door subsidie van het SKANfonds.