‘Ik woon hier al sinds m’n derde jaar'

Verteller: Johan Degenkamp
Auteur: José Stolp
7 Fans
Westerpark

Begraafplaats Sint Barbara en de familie Degenkamp

De oude kostuums bij een begrafenis Foto: collectie Johan degenkamp

De oude kostuums bij een begrafenis Foto: collectie Johan degenkamp

Alle rechten voorbehouden
Onlosmakelijk verbonden

Wanneer je voor het eerst op begraafplaats Sint Barbara aan de Spaarndammerdijk komt valt meteen het lommerijke ‘Degenkamplaantje’ op. En wanneer Johan Degenkamp vertelt kun je maar tot één conclusie komen, namelijk dat Sint Barbara en de familie Degenkamp onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn.
Johan vertelt dat zijn vader maar liefst 56 jaar op de begraafplaats gewerkt heeft en dat het laantje daarom naar hem vernoemd is. Zelf werkt hij al 48 jaar op Sint Barbara, zijn vrouw Annie verzorgd al 42 jaar de catering, zijn dochter Jacqueline werkt al 16 jaar op kantoor en zijn zoon Richard is er al 11 jaar werkzaam.
Johan: "Ik woon hier al sinds m’n derde jaar en waar we nu zitten dat was vroeger m’n ouderlijk huis. Nu is het kantoor, maar het waren eerst drie woonhuizen.
Over twee weken wordt ik 65 en dan ga ik 3 dagen per week werken. Ik vind het nog steeds dankbaar werk vanwege de waardering die je krijgt. Die komt tot uiting als men zegt: ‘ik durf met een vertrouwd hart m’n dierbare hier achter te laten’. 
Als begravenisondernemer ben ik 7 dagen per week 24 uur per etmaal beschikbaar en heb je ook de taak angst weg te nemen bij mensen. Johan kan dat goed en geeft ook een handreiking om de begravenis persoonlijker te maken.
Per jaar worden er zo’n 300 tot 325 mensen begraven op en er is nog voldoende plaats want er is zo’n 2,5 ha weiland naast Sint Barbara, wat als begraafplaats in het bestemmingsplan opgenomen is. Dit is gedaan voor onverhoopte rampen waarbij veel doden geborgen moeten worden."
 

Het ontstaan van begraafplaats Sint Barbara

In 1893 komt er een officieel reglement voor het begraven van doden. Daarvoor werden mensen ook in de kerk begraven. De uitspraak ‘rijke stinkerd’ komt daar vandaan, want alleen rijke mensen hadden voldoende geld om in de kerk te worden begraven. Dit veroorzaakte veel stankoverlast.
Door stadsuitbreiding werd begraafplaats De Liefde aan het Bilderdijkpark te klein en werd Boerenhofstede Leeuwendael aan de Spaarndammerdijk uitgekocht en de grond, die tot aan de Haarlemmerweg liep, in de breedte uitgeruild. Op 27 september 1893 werd de begraafplaats ingewijd.
De kapel, in vakwerkstijl, is een ontwerp van architect Ch.M. Bleys (tevens architect van de St. Nicolaaskerk tegenover het Centraal Station) en bevat het mooie eikenhouten beeld van Sint Barbara. Dit komt waarschijnlijk van begraafplaats De Liefde.
 

Laatste rustplaats voor bekende Amsterdammers maar ook voor naamlozen.

Liggen hier ook bekende Nederlanders? Johan: "Je kan er van uit gaan dat zo’n beetje heel sociaal bewogen en katholiek Amsterdam hier begraven ligt. M’n overgrootvader bijvoorbeeld is de oprichter van Sint Jacob, het bejaardentehuis aan de Plantage Middenlaan, ligt hier begraven. Veel mensen die werkzaam zijn geweest in het onderwijs, de zieken- en bejaardenzorg vonden hier hun laatste rustplaats."
Bekende Amsterdammers die hier begraven zijn, zijn Jacobus Boldoot, van de Boldootfabriek aan de Haarlemmerweg, de familie Bensdorp van de chocoladefabriek, de familie Hollenkamp van de herenmodezaak, de familie Nijpels, G.B.J. Hilterman en enkele prominente geestelijken.
Afgelopen week zijn er echter ook mensen begraven wier identiteit onbekend was. Ook zij krijgen een begrafenis in stijl.

Meer informatie vindt u op de website van Sint Barbara: www.stbarbara-amsterdam.nl

Gepubliceerd: 30 juli 2008

Alle rechten voorbehouden

2126 keer bekeken

Bekijk meer afbeeldingen

Johan Degenkamp Foto: José Stolp, juli 2008 Johan Degenkamp - Foto: José Stolp, juli 2008

Johan Degenkamp Foto: José Stolp, juli 2008 Johan Degenkamp - Foto: José Stolp, juli 2008

Alle rechten voorbehouden
Het toegangshek van Begraafplaats Sint Barbara had vroeger 3 ingangen voor de 1e, 2e en 3e klas begrafenissen.

Het toegangshek van Begraafplaats Sint Barbara had vroeger 3 ingangen voor de 1e, 2e en 3e klas begrafenissen.

Alle rechten voorbehouden
Een monumentaal graf op Sint barbara Foto: José Stolp, juli 2008

Een monumentaal graf op Sint barbara Foto: José Stolp, juli 2008

Alle rechten voorbehouden
Duidelijke instructies Foto: José Stolp, juli 2008

Duidelijke instructies Foto: José Stolp, juli 2008

Alle rechten voorbehouden
Aanzegging van het Genootschap bij de laatste begrafenis in oud kostuum Foto: José Stolp, juli 2008

Aanzegging van het Genootschap bij de laatste begrafenis in oud kostuum Foto: José Stolp, juli 2008

Alle rechten voorbehouden

8 reacties

Voeg je reactie toe
Piet Hoogendoorn.

Die oude tijd.

Als misdienaar gingen wij vanuit de magdalenakerk met een kistje met een overleden meisje lopend naar de begraafplaats St. Barbera.
Ik heb dit altijd onthouden.Ik heb bij Johan Degenkamp in de klas gezeten een mooie uitzending op AT5.

Bezoeker

Mijn hele familie ligt hier begraven.

Mijn hele familie ligt hier begraven, de familie de Rijbel en de familie Wouda. De begraafplaats is voor mij een rustpunt, 2 tot 3 x per week kom ik even naar het graf van mijn Moeder, de hele week brandt ik 1 kaars bij haar, ondanks dat ik haar vreselijk mis, geeft het mij een gerust gevoel dat zij bij al haar familieleden ligt,en niet alleen op een andere begraafplaats.
Ik kwam hier ook al regelmatig met mijn Moeder toen mijn Oma was overleden. Op het St.Barbara kerkhof voel ik mij meer op mijn gemak, dan als ik op een ander kerkhof in Amsterdam loop.

Bezoeker

het oude archief.

Jaren geleden heb ik bij U in de oude begraafboeken mogen snuffelen naar bekende familieleden en gevonden.
De boeken,die naar mijn oordeel een historische waarden bezitten,vind ik in Uw houten kast tegen brand of diefstal niet verantwoord liggen.
Ik zou U adviseren,deze aan het amsterdaamse archief te schenken,maar zeker in Uw kluis te bergen.
m.vr.gr Jansen

Jan Wiebenga

rustige plek

Hallo José,
je vroeg of ik al gereageerd had, nou bij deze. Een heel goed verhaal met hele mooie foto's. Barbara is bij onze familie goed bekend en wordt regelmatig bezocht. Mijn ouders, grootouders en overgrootmoeder liggen hier. En nog nog vele andere aanverwanten. Ik zei het al, een rustige veilige plek om na al dat aardse gedoe eens lekker uit te rusten.

Wouter Schuring

Van een geïnteresseerde lezer

Goed, duidelijk, leuk en in aansprekende stijl geschreven stukje.
Heb kort geleden nog De Liefde bezocht in OUD WEST. Is mooi stukje moderne architectuur geworden.

Bezoeker

begraafplaats St Barbara

Hele mooie foto's van Jose en aandoenlijke verhalen. Helaas heb ik er geen herinneringen aan, maar ben er wel eens geweest en het maakte veel indruk op mij. Hoop dat dit mag blijven zoals het nu is.

Channah

Een plek waar ik graag kom

Mooi stukje en mooie foto's, Johan en José!

Net als Annelies is 'Barbara' ook voor mij een bekende begraafplaats. En in tegenstelling tot Annelies ben ik wat positiever: ik vind het een prettige plaats om naartoe te gaan, en zou wel wat vaker willen, maar daar heb ik helaas de tijd niet voor.
Mijn oma ligt er begraven. Voordat zij 'geruimd' werd, overleed in 1984 mijn broer op 33-jarige leeftijd, en oma is bij hem herbegraven. Voor het graf van mijn broer was voor 20 jaar grafrechten betaald, dus in 2004 moesten wij als nabestaanden bepalen wat of wij wilden. Zelf heb ik niet al te veel geld, maar gelukkig wilden een paar familieleden meebetalen.
Mijn ouders zijn in 1998 en 1999 overleden. Zij liggen op het algemene gedeelte met 10 jaar grafrechten, en zijn dus binnenkort aan de beurt om 'geruimd' te worden. Maar ook zij worden herbegraven: bij mijn verstandelijk gehandicapte en schizofrene zusje, die na een aantal ellendige jaren in december 2006 overleed, en een '20 jaar-graf' wilde, en uiteraard heeft gekregen.

Ik begrijp best dat Annelies moeite heeft met het feit dat de stoffelijke resten van haar geliefde niet meer in een individueel graf liggen. Zelf vond ik het ook moeilijk in 2004, toen nog niet duidelijk was of er genoeg mensen meededen om het graf van mijn broer en oma nog enige tijd te handhaven. Maar ik denk - weet eigenlijk - dat ik er wel vrede mee gehad zou hebben, zeker nadat ik een heel goed telefonisch gesprek met Jacqueline Degenkamp had gehad.

Overigens: alle lof voor álle leden van de familie Degenkamp voor hun inzet en betrokkenheid in zo'n moeilijke tijd als er net een dierbare overleden is.

Er liggen nog veel meer bekenden van mij. Tenslotte heb ik natuurlijk tot mijn 34e in West gewoond. Het is geen straf om op Barbara te lopen, of ergens op een bankje te zitten. De namen te lezen van de overledenen. Een beetje nadenken. En ook lachen, bijvoorbeeld om de konijntjes die brutaal over de graven springen en je mooie plantjes opeten. Het leven gaat door, gelukkig, en op Barbara blijven de geliefde overledenen er bij horen.

Annelies

Mijn partner

Mooi geschreven stukje maar voor mij geen positieve herinneringen.

Voor mij is het een bekende begraafplaats.

Mijn partner lag c.q. ligt (de beenderen) hier ongeveer 27 jaar begraven....Maar dan op de "grote hoop" met vele andere beenderen ergens in een hoekje van de begraafplaats ..
Want 1 x in de 10 jaar moet je betalen voor de ligplaats. Heb je als nabestaande de financiele middelen niet dan wordt er geruimd. Geen plek ter nagedachtenis.
In het leven moet je betalen maar ook na het leven betaal je voor een plekje.

En dan mijn overleden broer...Die staat vernoemd op het dakloze monument. Wel voor altijd benoemd.