De annexatie van de gemeente Sloten door Amsterdam lag nog geen twee decennia terug toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak. Nieuw-West bestond alleen nog op de tekentafels. De nu grotendeels verdwenen wereld van boeren, tuinders en dorpelingen was op dat moment nog intact. De ingrijpendste oorlogsgebeurtenissen speelden zich vooral af in ‘de stad’, bij de luchthaven Schiphol en in de Haarlemmermeer. Het gebied van het huidige stadsdeel lag zogezegd in de schaduw. Maar ook hier werden mannen verplicht tot dwangarbeid, boden de bewoners onderduikmogelijkheden, was men betrokken bij het verzet. De polders bleven door de oorlog heen voedsel en brandstof leveren voor de stad - al dan niet legaal. Er was heldenmoed, verraad, en na afloop, zuivering.
In dertien hoofdstukken komen de ervaringen van bewoners aan bod, gecheckt en verdiept door historisch onderzoek. De kinderen van toen vertellen over hun school die door Duitse soldaten was bezet, en met wie ze soms speelden. Een dagboekschrijver maakt ons deelgenoot van de klokkenroof van de Pancratiuskerk en de redding van een Nieuw-Zeelandse boordschutter. De hongertochten van de stedelijke Amsterdammers worden beschreven, evenals de voedselpakketten die in mei 1945 uit de Amerikaanse bommenwerpers werden gegooid. Ook komt de schandpaal aan de orde waarin na de bevrijding een NSB’er werd vastgezet. Langs de Slotervaart drukte Gerrit Fontijn het illegale Parool dat via die waterweg door zijn dochters werd verspreid.
Gré Ruhe en haar vader Herman maakten deel uit van de lang vergeten verzetsbeweging ‘Groep 2000’. Ruim honderd brieven aan Aart in ’t Veld geven een inkijkje in het leven van een economiestudent die koerier was tussen Amsterdam en Parijs. Het lot van de kinderen van de joodse slager van Sloten komt in beeld, evenals dat van enkele andere joodse vervolgden. En processtukken worden besproken uit twee zaken tegen ‘zwartslachters’, onder wie Jan van den Broek, vader van de supermarkthouder. De ervaringen van oorlog, verzet en bevrijding van de gezinnen van de boeren, tuinders en dorpelingen in Sloten, Osdorp en de Sloterpolder vormen een ‘vergeten geschiedenis’: het gebied verdween grotendeels onder het zand van Nieuw-West. Dit boek is geschreven om hun vergeten geschiedenis weer terug te halen en voor de huidige bewoners van het gebied toegankelijk te maken.
In de schaduw van de oorlog 1940-1945. In de polders van Amsterdam Nieuw-West. Geschreven door Pim Ligtvoet met een voorwoord van Job Cohen. Een uitgave van Stichting de Driehoek; ISBN 978-94-90586-12-6 208 pagina’s, illustraties, 21x21 cm, gebonden, full colour € 19,50. Verkrijgbaar in iedere boekhandel en bij de uitgever.
