Geschiedenis

Auteur: Maurice Vink
1 Fan

Deze column verscheen eerder in de Westerpost, maar deze kritische noot over het Van Eesterenmuseum hoort zeker thuis op onze website.

Wie goed is in het bewerken van foto’s kan zijn eigen geschiedenis naar zijn hand zetten:
‘Had jij vroeger geen snor?’
‘Hoe kom je daar nu bij!?’
‘Ik zou toch zweren…’
‘Nee hoor, kijk maar op deze foto...’
Dit soort beeldmanipulatie is van alle tijden. Vaak gaat het om iets ernstigers dan een uit de mode geraakte snor. Een bekend voorbeeld is een foto uit 1945 waarop een Russische soldaat na de bevrijding van Berlijn op het dak van de Rijksdag met een Sovjetvlag staat te wapperen. Wat is er hier geretoucheerd? De pols van de soldaat, daarom zat namelijk een geplunderd horloge.
Geschiedvervalsing? Jazeker, en terecht rijzen er allerlei vragen of dit acceptabel is. Als het ene mag, dan mag het andere ook. Dan zijn alle oorlogsmisdadigers binnen een mum van tijd uit de beeldgeschiedenis verdwenen.
Is het platwalsen van een stadsdeel ook geschiedvervalsing? Nee, dat zou een verkeerde woordkeus zijn. Jammer is het wel. Niet omdat de huizen die op de schop gaan zo indrukwekkend zijn, maar wanneer de geschiedenis van een stadsdeel niet aan de gebouwen is af te lezen blijft een stadsdeel altijd nieuw. ‘Nieuw-West: de plek die altijd nieuw blijft!’

Om zo’n leus te ontkrachten, wil een groep actieve Nieuw-Westelingen dat een deel van het Van Eesterenkwartier – rondom het Gerbrandypark – bewaard blijft. Deze typische vijftiger jaren woningen van architect Cornelis van Eesteren moeten een blijvende herinnering zijn aan het Algemeen Uitbreidingsplan van Amsterdam. Bovendien wil men als eerbetoon aan de befaamde architect en stedenbouwkundige een naar hem vernoemd museum opzetten.
Goede plannen, maar dan moet men ze wel allebei realiseren. Want als een architect bijzonder genoeg is om er een museum aan te wijden, waarom sloop je diens creaties dan? Anderzijds is het museum noodzakelijk, want onvoorbereid door het Van Eesterenkwartier struinen heeft geen zin: de monumentale waarde zal je geheel ontgaan.
Alles draait om context: ‘Had jij vroeger geen snor?’
‘Inderdaad, maar dat was toen...’

Alle rechten voorbehouden

128 keer bekeken

Hans Staphorsius

Geschiedenis "Had jij geen snor??"

Maurice Vink raakt een gevoelige snaar of open zenuw. Want natuurlijk heeft hij gelijk als hij ons waarschuwd om niet met open ogen in de val te trappen. De val van het blijft toch Nieuw-West ook als we het oorspronkelijke slopen en er iets anders voor terug zetten. Met het (buitengedeelte) van het van Eesterenmuseum is slechts een klein deel gered wat betreft de stedebouwkundige visie van Cornelis van Eesteren. Want ook hier wordt gesloopt en vernieuwd, maar dan wel met de huidige verkaveling en op dezelfde voetprint. Voor het overige is het oppassen geblazen, want i.p.v. de open en zongerichte verkaveling van van Eesteren met de haken en strokenbouw, dringen nu de gesloten bouwblokken weer op. Van Eesteren zou zich omdraaien in zijn graf als hij dat door zou hebben. Nu is het aan ons om zijn levenswerk te beschermen. Hans Staphorsius