Tijdens een bijeenkomst in de Burgemeester Fockschool werd met demonstraties en kleine tentoonstellingen een voorproefje gegeven van het buurthuisleven en uiteindelijk kwam er in 1955 een ruimte aan de Burgemeester Rendorpstraat met een speelzaal voor de peuters (“een voorloper van de crèches”) en met veel verschillende clubjes, zoals een timmer- en een knutselclub. “We vroegen tien cent bijdrage voor de materialen; het was armoe troef in die tijd”. An leidde onder andere de handwerkclub en de groep waar Indische en Nederlandse vrouwen elkaar ontmoetten. “We wilden dat deze twee groepen elkaar leerden kennen. Eten was een manier. De ene week namen de Indische vrouwen hapjes mee, de andere de Nederlandse. Spekkoek en appeltaart, ja zo was het, ha ha. Tijdens het eten kwamen de verhalen en zo leerden we elkaar kennen. Na twee jaar is de club opgeheven. Integratie was niet meer nodig, vonden we.” De tijden zijn veranderd. “Ik hoop dat er nu opnieuw verbroedering zal ontstaan met de nieuwe Nederlanders.”
Gewoon zijn
Hoogtepunt was het bezoek van koningin Juliana aan Ons Huis in 1956. “Ze had bijzondere interesse in haar onderdanen uit voormalig Nederlands-Indië en in het groepje dat we hadden opgericht. Vaak had ze deze migranten in de haven zelf bij aankomst ontvangen.” Ze herinnert zich de journalisten die in hun ijverigheid om goed verslag te doen van het koninklijk bezoek de zojuist geplante afrikaantjes in de tuin vertrapten. Ze herinnert zich het gesprek met Juliana, die onder de indruk was dat An Noyon, zwanger van haar derde kind, nog zo actief was in Ons Huis. “Ze zei dat ze dit werk ook wel zou willen doen. Dat meende ze oprecht. Ze wilde gewoon zijn.”
Adoptiegrootouders
“We waren jong en actief en deden dat gewoon,” wimpelt ze de vraag of het buurtwerk niet veel tijd en inspanning kostte weg. De buurt stond maatschappelijk in de kinderschoenen en er was werk aan de winkel. Boodschappen voor ouderen in de bejaardenwoningen langs de Vening Meineszlaan werden geregeld met de plaatselijke melkboer en de scholen. Voortaan konden kinderen uit de hoogste klassen een adoptiegrootouder krijgen waarvoor boodschappen en andere klusjes als kolen sjouwen werden gedaan. An: “Het mes sneed aan twee kanten. Door dat contact merkten de ouderen dat de jeugd niet zo slecht is als wel eens werd gedacht en hoorden de kinderen verhalen over vroeger van die oude mensen. Ha, moet je mij horen: oude mensen. Die waren vast een stuk jonger dan ik nu!”
Taakstraf
De tuinsteden zijn inmiddels volwassen. De kinderen zijn volwassen (en in Ans geval zelf al grootouders), haar echtgenoot is overleden. En de buurt? “Er is weinig contact onder elkaar. Maar ik groet de mensen altijd. Ik moet eerlijk zeggen dat ik verder ook geen moeite doe voor meer contact.” De knijptang zorgt nog wel eens voor een praatje, al gaat het dan vooral over het vuil op straat. “Ze moeten denken dat ik een taakstraf heb, ik ben regelmatig aan het vuil rapen. Het stoort me ontzettend dat mensen dat zomaar op straat gooien. En ik weiger op een vuilnisbelt te wonen.” Zoon Rogier schreef het boek 'Het oude en het nieuwe bouwen', een kritisch relaas over de eenvormigheid van het werk van Van Eesteren. “Er is kennelijk een generatie die er anders over denkt. Ik zie Van Eesteren als een man van zijn tijd. Wij kwamen hier in een geweldige nieuwe woonwijk terecht met lucht, licht en ruimte. Verder was er die eerste tijd niet veel. We waren pioniers en we gingen hier iets opbouwen met elkaar.”
Ook pionier?
Bent u ook een pionier? Woont u ook (ongeveer) vanaf het begin in Slotermeer of heeft u er toentertijd gewoond? U kunt Shirley Brandeis bereiken op 06 26 14 02 55 of via shirley@brandeis.nl.
Met dank aan Arnold Paalvast die belangeloos en met veel liefde de pioniers in deze serie portretteert
Wilt u terug naar het eerste deel? Klik dan hier.