Deel 2: Heimwee naar hoe het was en wat er niet meer is

“Wij waren de eerste met een telefoon en de hele trap – zes woningen in totaal - kon bij ons terecht. Dat deed je graag, er was nog saamhorigheid. Je hield ook een oogje in het zeil op andermans kinderen en je leende spullen van elkaar. We waren gewoon één grote familie op die trap.”
“Ik was nog jong, zonder kinderen. De buurvrouwen legden me alles uit. Ik kwam zo van mijn ouders vandaan en kon niet koken. Ja, ik was al tweeëntwintig, maar toen was je op die leeftijd nog een stuk onbenulliger dan nu, hoor. De eerste drie jaar daar heb ik alles gedaan wat ik thuis niet mocht. Niets bijzonders, maar ik werd erg strak gehouden. Alles was thuis taboe. Op het atelier van Determeijer aan de Oudezijds Achterburgwal werd ik wat wereldwijzer. Ik kwam er binnen als een naïef kind, met een plissérok, gebreide sportkousen en een gebreid truitje aan. Ze lachten zich kapot daar. Op de wallen was ik, maar ik wist niet eens wat een hoer was. Beppie Busman, een van mijn collega’s, vond het zielig voor me. Zij nam me apart en heeft me alles uitgelegd. Door haar ben ik wereldwijs geworden. Maar thuis mocht ik dus niet veel. Zelfs verloofd mocht ik niet alleen met Jaap zijn. Toen ik mijn eigen huis had, wilde ik dan ook eerst uitrazen; echt doen wat ík wou, voordat we aan kinderen begonnen. Waarom we nog geen kinderen hadden, werd me een jaar na ons huwelijk vaak gevraagd. Het antwoord dat we dat niet meteen wilden, werd me niet in dank afgenomen. De eerste, een dochter, kwam na drieënhalf jaar, helemaal gepland. De tweede weer drie jaar later, ook volgens schema. Van elke soort een, dat was genoeg voor ons. Mensen zeiden in die tijd dat je kinderen zomaar kreeg. Ik wist wel beter, hoor.”

Jutezak
Ook Lenie Groen moest, zoals veel vrouwen in de jaren vijftig, vanaf haar trouwen stoppen met werken. Maar er was geld nodig, want er waren wensen, zoals een radio en een wasmachine. “Vanaf dat de kinderen er waren, bleef ik – heel ouderwets – thuis. Maar ja, ik was nogal recalcitrant en we wilden dus graag die radio en wasmachine. Halve dagen werken, zoals ik had gewild, mocht in die tijd niet. Maar via via kwam ik op een atelier dat vrouwen in het geheim thuiswerk aanbood. De spullen brachten ze in een jutezak, met een anonieme auto. De buren hoorden het vast, dat geratel van de naaimachine. Maar goed, wij hadden al snel een radio en een wasmachine!”

Huilen
Teruggaan en nog eens rondkijken in haar oude, door stedelijke vernieuwing enorm veranderde buurt wil ze niet. “Ik heb gehoord dat er veel nieuw is gebouwd. Ik wil het niet zien. Ik wil het onthouden zoals het was. De leukste tijd van mijn leven was het. De tijd dat ik vrijheid kreeg, de kinderen geboren werden en opgroeiden. We moesten weg. Twee puberende kinderen op één kamer, wij in een opklapbed en de boekenverzameling van mijn man. Het werd te klein. We gingen niet ver uit de buurt, naar Slotervaart, waar ik nog steeds en nu alleen woon. Ik ben dol op dit huis, maar ik mis nog elke dag Slotermeer. De buurt zoals het toen was. Ik denk dat ik moet huilen als ik zie dat alles is veranderd.”

Terug naar het eerste deel van dit verhaal? Klik dan hier.

Op deze website gepubliceerd op 21 december 2012

Ook pionier?

Bent u ook een pionier? Woont u ook (ongeveer) vanaf het begin in Slotermeer of heeft u er toentertijd gewoond? U kunt Shirley Brandeis bereiken op 06 26 14 02 55 of via shirley@brandeis.nl. 



Met dank aan Arnold Paalvast die belangeloos en met veel liefde de pioniers in deze serie portretteert