Hoogbouw aan de Sloterplas

Markante plekken of gebouwen

1 Fan
Slotermeer

De Westelijke Tuinsteden bestonden in 2012 zestig jaar. Een goed moment om stil te staan bij de interessante locaties en architectuur die het gebied rijk is. Deze nieuwe rubriek wordt verzorgd door vrijwilligers van de vereniging ProWest, Erfgoedvereniging Heemschut en het Cuypersgenootschap.

De drie grote galerijflats aan de Burgemeester Hogguerstraat aan de Noordzijde van de Sloterplas Foto: Erik Swierstra, 28 augustus 2012

De drie grote galerijflats aan de Burgemeester Hogguerstraat aan de Noordzijde van de Sloterplas Foto: Erik Swierstra, 28 augustus 2012 Door: Erik Swierstra

Alle rechten voorbehouden

Aan de noordkant van de Sloterplas staan drie hoge, lange, witte galerijflats van de architect Piet Zanstra. De flats tellen dertien woonverdiepingen boven een kantorenlaag. Ze zijn noord-zuid georiënteerd zodat de zijde met de balkons de meeste zon ontvangt. Een fantastisch uitzicht over het water en het groen valt de bewoners ten deel, geheel in overeenstemming met de licht-lucht en ruimte gedachte die de basis vormt van de Westelijke Tuinsteden.

Flats van een dergelijke grote schaal waren eerder uitzondering dan regel tijdens de bouw van de Westelijke Tuinsteden. Uit onderzoek was gebleken dat de levensstijl die nodig was voor bewoning van hoogbouw alleen geschikt was voor hogere milieus. Ook was hoogbouw in de jaren na de oorlog nog vrij duur. Toch had de afdeling Stadsontwikkeling voor deze plek aan de noordoever van de Sloterplas hoogbouw gereserveerd. Zo’n open plek bij de grote waterplas was zeer geschikt voor hoogbouw omdat omringende bebouwing afwezig was en de flats dus geen nadelige schaduw veroorzaakten en omdat juist op zo’n open en centrale plek op de schaal van de Westelijke tuinsteden hoogbouw een markant herkenningsteken was. Uit de vele tekeningen van de Afdeling Stadsontwikkeling van deze flats voor de realisatie blijkt hoe belangrijk zij de betekenis van deze plek en de vorm van dit ensemble vond. Uiteindelijk koos men voor een ontwerp van de architect Piet Zanstra.

Zanstra was een architect die als een van de eersten in Nederland bouwde met een dragend staalskelet, waardoor ruimtelijk meer mogelijk was. Samen met een groep jonge architecten behoorde Zanstra voor de oorlog tot de Groep 32, een groep die niet traditioneel wilde zijn maar ook niet puur zakelijk en functioneel. Versieren mocht van hen, want dit was een menselijke behoefte. Dus combineerde Zanstra een technische en bouwtypologische vernieuwingsdrang met een matige versierkunst. Zanstra zocht de markt op. Dat leverde hem in en buiten Amsterdam zeer veel opdrachten op, waaronder vele flats. In de Westelijke Tuinsteden bouwde Zanstra de kerk De Ark en flats in de strook tussen de Ring A10 en de ringspoorbaan. Ook deze flats hebben een kantoorkraag onderin om aan de grote vraag naar kantoren in de jaren zestig te voldoen. Tegenwoordig staan veel kantoren juist leeg en ook is de galerijflat als woningtype niet meer populair.

Gepubliceerd op deze website op 4 maart 2013
Alle rechten voorbehouden

403 keer bekeken

2 reacties

Voeg je reactie toe
Henk van Dijk

woontorens Sloterplas (Osdorp)

Foto uit begin jaren '70 van de woontorens aan de kant van Osdorp. Links (net zichtbaar) het oude Meer en Vaart-buurtje bij de Ookmeerweg.

Bron: eigen foto

Woontorens Sloterplas Woontorens Sloterplas

Woontorens Sloterplas Woontorens Sloterplas

Sybrand Bakker

niet getest in een windtunnel ;)

Wij moesten vroeger nogal eens vanuit Slotervaart, op de fiets naar de Geert Grootestraat, en kwamen dan altijd langs de Noordzijde. Vaak waren er situaties waarin je vanwege de wind tussen de flats door zo ongeveer van je fiets geblazen werd en altijd dacht ik dan 'Hadden ze dit ontwerp nu niet kunnen testen in een windtunnel'. Meer dan eens bleek dan achteraf dat gebouwen waar ik een haat/liefde verhouding mee heb zijn ontworpen door Piet Zanstra, de architect van de eerste kerk waar ik kwam 'De Ark'. Zo ook weer deze flats. En ja, ik was eens bij iemand op bezoek, en het uitzicht is magnifiek.