Aandewiel voor al uw wasjes

Auteur: Fred Fontijn
7 Fans

In Amsterdam waren een aantal fietsenmakers die ook fietsen bouwden. RIH was een hele bekende, maar Aandewiel had ook een goede naam. Gevestigd aan ‘De Krommert’, een bocht in de Admiraal de Ruyterweg. Daar zat (en zit nog steeds) de fietsenzaak van Aandewiel, in een verbouwd woonhuis, tegenover Jamin.

Piet Aandewiel, 1920 Bron: beeldbank Stadsarchief Amsterdam

Piet Aandewiel, 1920 Bron: beeldbank Stadsarchief Amsterdam

Alle rechten voorbehouden

Achter twee ramen waren fietsonderdelen uitgestald en stonden racefietsen. De oude Piet Aandewiel (1892 – 1979) was zelf een verdienstelijk wielrenner, maar bekend werd hij vooral door het wereldkampioenschap in 1952 van Piet van Heusden op een originele ‘Aandewiel’. Tijdens de in het Olympisch stadion op donderdagsavond gehouden ‘Populaires’, zag ik zoon Aandewiel regelmatig de sprinters helpen starten.

Maar goed ik wilde het eigenlijk over de wasjes hebben. Vlak na de oorlog waren er geen of nauwelijks wasmachines. Bij mij thuis ook niet. Daarom kwam er op zondagavond al een forse wasketel op het fornuis met water en de vuile was. De was werd eerst ‘gekookt’. Wassen was in die tijd zwaar werk, want na het koken van de was, ging het de tobbe in met groene zeep en was er een wasbord waar overheen ‘geschurkt’ werd om alles schoon te krijgen. Daarna werd de schone was, door de wringer gehaald om het overtollige water eruit te persen en daarna opgehangen op de waranda om te drogen. Ook was er een houten droogrek, waar de was droogde wanneer het weer te slecht was om de was buiten te hangen. Soms gebruikte ik dat rek als kiosk en hing er ansichtkaarten aan op met knijpers. Druk werd het niet in mijn ‘stalletje’. Wel een leuk spelletje.

In het zicht van de jaren zestig werden wasmachines wat populairder, alleen niet voor iedereen betaalbaar. Wellicht omdat het met de fietsen wat minder ging, besloot Aandewiel wasmachines te verhuren. Ook bij ons thuis werd regelmatig zo’n apparaat gebracht. Een hele belevenis. We woonden twee hoog en dat ding moest dus naar boven. Als ik wist dat hij gebracht werd en ik hoefde die maandag niet naar school ging ik al afwachtend voor het raam zitten. Dan zag ik meneer Aandewiel junior aankomen fietsen. Het was een grote man, met hele brede schouders, een blauwe werkbroek, met een voorfrontje en selen over de schouders, zo herinner ik mij hem. De wasmachine lag dwars voorop de transportfiets, enkele ogenblikken later ging de bel, gevolgd door wat gestommel en daar kwam meneer Aandewiel boven met de machine op zijn schouder, alsof die niks woog. Mijn moeder kon aan de was beginnen. Later op de dag, na bewezen diensten, werd hij weer opgehaald.

Bij Ligthart, in de Jan van Galenstraat, werd later een ‘Bico’ gekocht en de relatie met de firma Aandewiel verbroken.

Alle rechten voorbehouden

572 keer bekeken

Theo van Genne

RE:"aandewas"

Ja ik kan me dat goed herinneren RIH zat in de westerstraat en Aandewiel zat als je uit de Maarten Harpertszoon Trompstraat kwam rechts een paar huizen verder op de Ruyterweg links op de hoek zat de visboer,ik heb wel eens voor de ramen van Aandewiel staan kijken maar had verder niets met fietsen,dat van die wasmachines wist ik niet,we hadden zelf zo n ding thuis het merk weet ik niet maar er zat een soort van schoep in die heen en weer ging met een wringer er op en het aftappen moest je zelf doen met emmertjes(wat een ge emmer)Nu heb je het over Ligthart, in mijn beleving was dit toendertijd een knoepert van een winkel met 3 of 4 etalages naast mijn school de van Rijn school.Volgens mij zat er ook nog een soort van wasserette tussen.Fred dit was weer even leuk om te lezen deze herinneringen uit onze ouwe buurt