Jan de WitBeste Redactie Geheugen van West,
Ik kwam per toeval op jullie site. Bij het lezen van de verhalen kwamen bij mij weer allerlei namen en herinneringen boven aan de eerste tien jaar van Geuzenveld.. Herinneringen die ik met jullie wil delen als een stukje geheugen van Geuzenveld.
Wellicht komt er later nog meer..
Voorstellen
Ik ben Jan de Wit geb. 1950 in de Sloterpolder. Met ons katholieke Tuindersgezin van ouders en zes kinderen; Paul, Tanja, Jaap, Tineke en Jos, waren wij in de zomer; 1 juli 1955,op mijn vijfde verjaardag, de eerste bewoners van de Cornelis Vriendtstraat 35. Onze broers; Peter, Thijs en Jeroen zijn daar later geboren. We hebben er tot de zomer van 1966 gewoond.
Herkomst
Wij kwamen van een tuinderij uit de Sloterpolder, die tot verdriet, onmacht en woede van mijn vader was onteigend, omdat de gemeente Amsterdam de grond nodig had voor de stadsuitbreiding. Mijn geboortehuis en tuinderij is verdwenen onder het zand uit de Sloterplas en ligt begraven wat nu Slotervaart is. Een hele cultuur van Tuinders (Warmoezeniers) die hun groenten dagelijks in bootjes naar de veiling op de Jan van Galenstraat brachten is met het tot stand brengen van de tuinsteden verdwenen in de geschiedenis.. Er woonden verschillende oud tuinders in Geuzenveld; Holla, Harte, Brockhof, Warmerdam .. Af en toe zochten de ex-Warmoezeniers elkaar op.
Pionierstijd.
De eerste tijd was Geuzenveld een groot bouwterrein. Grote delen moesten nog bestraat worden. Het was er kaal en winderig. Bus 21 had zijn eindpunt aan de Ruys de Beerenbrouckstraat. Overal werd gebouwd en geheidt. Ik geloof dat onze buurt van de Cornelis Vriendt - Pieter Postsingel, de eerste huizenblokken waren die bewoonbaar was. Buiten die buurt heb Ik heb alle huizen en gebouwen zien afbouwen. De hoogbouw van Ruys de Beerenbrouck, het rode dorp, alles! Ik ben nog met mijn ouders naar de huizen in het rode dorp gaan kijken die leeg stonden. Voor de katholieke bevolking was nog geen kerk en geen school. Er kwam snel een noodkerk. Ik ging naar de openbare kleuterschool; Goeman Borgesius en mijn oudere zus en broer gingen zolang naar Slotermeer op school. De Haarlemmertram reed nog en had er een halte!
Schooltijd
Na een jaar kleuterschool ben ik naar de Alphons Ariens school gegaan, van de eerste tot de zesde klas. Ik heb mijn lagereschooltijd doorgebracht in houten barakken op allerlei wisselende locaties. Het was een heuse broederschool met hier en daar een leek als onderwijzer. Er was een jongens en een meisjesschool. Strikt van elkaar gescheiden. Het rijke roomse leven bloeide er nog volop. School en kerk gingen hand in hand; Catechismus lessen, schoolmissen, koorzang, bidden bij de start van de dag. Ik herinner mij - joel en scheldpartijen tussen de katholieken, christelijken en openbaren kinderen, als een soort stammenstrijd. De driedaagse-schoolreisjes naar het klooster in Oudenbosch, voor de oudste twee klassen waren legendarisch. Na de basisschool ben ik naar de LTS; Dominicus Savio in Slotermeer gegaan.
Buurtinbedding
Geuzenveld was echt een dorp! Ik was helemaal ingebed in de groep kinderen uit mijn buurt, met grote onderlinge loyaliteit. Mijn leven speelde zich al buitenspelend en rondzwervend van huis naar school af. Ik kende alle kinderen van het Geuzenveld van gezicht! Ik wist waar ieder ongeveer woonde, in welke buurt en waar zij op school zaten. Ongelooflijk!
Eindeloos buitenspelen
Ik heb heerlijke avontuurlijke herinneringen aan eindeloos buitenspelen met groepen vriendjes in allerlei samenstellingen. Ik zie de groep waar ik vaak mee speelde nog voor mij; Roy Slijpe, Ralph en Dandry Konig, Freek, Ventje, Pieter en Jan Rahder, Peter Stoks enz.
Geuzenveld was rijk aan kinderen. We zaten in de vijftiger jaren; midden in de babyboom. En allemaal buiten spelen! Binnen was er in die tijd amper iets te doen. Het aantal auto’s in de straat kon je toen nog op een hand tellen.
Het speeltijdperk
Wat hebben wij er fantastisch met elkaar gespeeld! Achter en rondom het huis, op het pleintje met de zandbak en de rektoestellen.. spelen met de kinderen uit de Joost Bilhamerstraat, de braakliggende gronden, de Eendrachtpolder, de bouwterreinen, de sloten; voetballen, allerlei groepsspelen, vliegeren, knikkeren, steppen, tollen, plaatjes ruilen, karretje rijden, rolschaatsen, hutten bouwen, slootje springen in de polder, zwaardvechten, cowboy, fikkie steken, blaaspijpschieten, vissen in de singels en Haarlemmertrekvaart. Voor alles leek een tijdperk te zijn.. Knikkertijd, vliegertijd, tollentijd, plaatjestijd, hoelahoeptijd enz.
Op woensdagmiddagen om vijf uur gingen we met de hele buurt samen tv kijken, schoenen uit en zitten op de grond met de gordijnen dicht. Tante Hannie, Pipo, Coco en de vliegende knorrepot..
Sloterplas
Zomers gingen we zwemmen in de Sloterplas!
Het strandbad, met de drie geheimzinnige eilandjes. Waar alleen de jongeren kwamen die goed konden zwemmen. De ongelofelijke mensenmassa's die daar waren. Omkleden deed je met een handdoek angstvallig omgeknoopt, op een been hinkend, probeerde je op een kuise manier in of uit je zwembroek te komen. De Sloterplas; Waar het verboden was om voorbij de “rode palen” te komen voor ongeoefende zwemmers.
We liepen er met de vriendjes uit de buurt naar toe. En speelden er de hele dag. Achttiencent entree geloof ik.. En 'savonds de bellende en roepende ijscoman: ”IJS MET SLAGROOM ! IJSIE PRIMA!” Wat een rijke volle tijd!
Namen en eigen-aardigheden
Met genoegen heb ik de namen uit het oude Geuzenveld gelezen, oude vergeten beelden kwamen weer bij me naar boven. Met dank aan Raymond Reijnders die al heel veel namen heeft genoemd uit ‘onze’ buurt. Bedankt Raymond! Jou herinner ik me ook nog.
Ik noem nog een paar namen, naast die van de Slijpe, de Konigs en Rahders als aanvulling van de kinderen uit de buurt van het Joost Bilhamerplein: Ik herinner mij nog Robbie Minnen, die geweldig sterk was en je naar adem deed snakken als hij je tegen zich aan perste. Paul en Frans van de Valk. Paul had een kinderfietsje. Zijn vader; Jan van de Valk, leerde de kinderen van het plein fietsen. Om de beurt een rondje! Hij gaf je een duwtje of liep zelfs met je mee. Een kindervriend met een gein gezicht. Hij kon ook fantastisch moppen tappen, hij leek op Max Tailleur! Het fietsen heb ik van hem geleerd.
Naast ons woonde Roger Geesink, een stille jongen. Dan had je ook nog Wimpie Krachten, van de Pieter Postsingel. Hij had ook nog een zus en broer en had een passie voor coureurschap. Hij is later rij-instructeur geworden. Hij inspireerde ons tot het maken van karretjes, waarmee we elkaar keihard door een bochtig parcours duwden. Hoe harder hoe beter, remmen of inhouden was er niet bij. Met kamikaze kriebels in de buik scheurden we in volle vaart de bocht in. We hielden ook lange rallytochten helemaal door de Eendrachtpolder. Tot we op een sterkere groep "asocialen" stuitten (vergeef me mijn ongenuanceerd woordgebruik) en wij onze zakken moesten leegmaken om zo een pak slaag af te kopen.. Ja, Geuzenveld was ook onveilig! Ik ben vaak in felle vechtpartijen betrokken geweest. Soms met hele groepen tegen elkaar..
Ik zie Frans Monsma, die fantastisch kon rennen, snel als een haas. Niemand hield hem bij. Toen hun familie verhuisde kwam Theo de Vos er wonen. De familie Gemmel naast ons, met Raymond, Daisy (?) en Humphry. Dhr. Gemmel kwam uit Suriname en hield soms muziekavonden met vrienden. Heerlijke klanken van de steelband gingen door de muren heen.
Ik herinner mij ook de Indische familie Wolf, die in 1957 zijn geëmigreerd naar de VS. In hun huis is toen de familie van Slijpe komen wonen, waar ik bevriend mee was. Van de familie Wolf herinner ik mij naast de twee dochters, de broers; Onkie en Peutie. Onkie was mijn eerste echte vriendje. Peutie, was een verbindende leider. Een natuurtalent. Hij was al wat ouder en had een passie voor gymnastiek. Hij nam de hele groep buurtkinderen mee op sleeptouw in spel en allerlei behendigheidsoefeningen op de toestellen van het pleintje. Van hem heb ik de radslag geleerd. Hij en Wim Hemink waren de enigen die ook op hun handen konden staan en lopen.
De jaren zestig
Wim Hemink, Paul van de Valk, Theo de Vos en nog een paar jongens waren in de prille jaren zestig, zeg maar de eerste "brom-nozems" van Geuzenveld. Ze spookten met elkaar van alles uit en scheurden rond op echte buikschuivers en hadden allemaal een fikse vetkuif.
Ik herinner mij onze pubertijd, het samenscholen met jongens en meiden; het elkaar uitdagen, het sjansen op straat, de fuifjes, beatmuziek, het dansen, de verliefdheden..
Opvallend in die tijd dat er verschillende jongeren waren die "moesten" trouwen.. Slachtoffers van de pre- seksuele revolutie, waarin de nozems en nozemerinnen wel al vrijer met elkaar omgingen maar.. voorbehoedsmiddelen niet zonder gehakkel en schaamrood over de toonbank van de drogisterij verkrijgbaar waren.. De moraal en facilitering liep toen nog hopeloos achter de feiten aan..
Ze gingen bij hun ouders of 'schoonouders' inwonen. Er was in die tijd een grote woningnood.
Afscheid van mijn jeugd
Ik ben op mijn zestiende, in 1966 uit Geuzenveld vertrokken. Het huis werd voor ons te klein. We zijn in de Valieriusstraat gaan wonen. Het huis was fijn, maar in mijn hart werd een leegte geslagen.. Ik was in een klap mijn hele context kwijt
Een gat van gemis aan de rijke warme inbedding van het Geuzenveld. Mijn vertrouwde buurt, mijn bekenden, vrienden en kameraden.
De verhuizing betekende een breuk in mijn levenslijn. Ik ben nog een paar keer terug geweest.. Een vertwijfelde poging om het gevoel vast te grijpen. Maar het was voorbij.. Mijn vrienden deden andere dingen.. ik hoorde niet langer meer in de buurt. Geuzenveld was geschiedenis geworden en verbleekte in de tijd.
Uit de vergetelheid
Ik was mijn jeugd in Geuzenveld helemaal vergeten, tot ik bij toeval op deze site kwam.. Het is mij nu een weemoedig genoegen om al die herinneringen en beelden weer op te laten borrelen, ze voor mij te zien en hen te delen in het geheugen van Geuzenveld.
Ik doe mijn dierbare groet aan iedereen uit de tijd van het Geuzenveld 1955 -1966.
Jan de wit
Ex- Cornelis Vriendtstraat 35