Schuifkaas

Auteur: An van Batum
7 Fans
Bos en Lommer

Toen ik vanmorgen bij de slager me afvroeg wat ik nou weer eens op brood zou nemen kwam die 'goeie ouwe tijd' in mijn gedachten.

Bestevaerstraat, gezien vanaf Jan van Galenstraat met links hoek nr. 112, achteraan rechts is de ingang Bloys van Treslongstraat Foto: Beeldbank van het Stadsarchief van de gemeente Amsterdam, juli 1987

Bestevaerstraat, gezien vanaf Jan van Galenstraat met links hoek nr. 112, achteraan rechts is de ingang Bloys van Treslongstraat Foto: Beeldbank van het Stadsarchief van de gemeente Amsterdam, juli 1987

Alle rechten voorbehouden

We woonden in de Bestevaerstraat recht tegen over de Blois van Treslongstraat (op de foto eerste straat rechts op de hoek).
Daar was een melkboer die héél dunne plakken kaas kon snijden en dat was voordelig. Als het Pasen was kregen we één ei en één plak kaas, want het waren feestdagen.
Die plak kaas snee je in 3 stroken en legde die midden op je boterham. Elke keer als je een hapje brood nam trok je de kaas naar achteren zodat je steeds een klein stukje van je kaas proefde. Het laatste hapje was het lekkerst want daar lag het middelste van je plakje kaas.
Ja, het was die 'goeie ouwe tijd' want ik ben het nooit vergeten hoe het smaakte.

Alle rechten voorbehouden

2208 keer bekeken

10 reacties

Voeg je reactie toe
Alex Krull

Schuifkaas Sequel

Graag gedaan An!
Enige kans op een verhaal over Spekkies, Trekdrop, ZwarteWit, Toverballen, Kauwgom met gratis Filmsterren?

Groeten.

Bezoeker

Schuifkaas

Wat een klein verhaaltje allemaal los kan maken bij mensen.
Hartelijk dank allemaal voor jullie reacties
An van Batum

Alex Krull

Rob Vreeken in 1994 in de Volkskrant:

,,Broodje schuifkaas was het favoriete gerecht van mijn moeder in de hongerwinter. Op een droge boterham werd een plakje kaas gelegd. Lekker, boterham kaas! Maar bij het happen werd de mond niet al te ver geopend, zodat de kaas bleef haken tegen de bovenlip, van de boterham schoof en kon worden gebruikt voor het volgende broodje schuifkaas. In mijn kinderlijke fantasie kwam het hele gezin Klinkenberg zelfs de héle oorlog door met één plakje kaas.’’

Channah van Straaten

Nog meer schuifkaas

Hoi Alex,

Zelf ken ik het 'schuifkaasproces' slechts in een mildere vorm. Als er kaas was - en dat gebeurde niet vaak - dan werden de plakken wel in tweeën gedeeld, zodat het grootste gedeelte van de boterham belegd was, maar niet helemaal. Net als An bewaarde ik het lekkerste voor het laatst. Ik at dus naar het midden toe: eerst de buitenkant met de korstjes en weinig kaas. Dit op een 'enkele' boterham dus niet dubbelgeklapt. Overigens vreemd dat ik die korstjes niet lekker vond: nu ben ik dol op de korstjes van wat steviger brood.

Wat het Sinterklaasfeest betreft: ook dat was sober in mijn jeugd, maar wel heel gezellig. Ik heb het nu over de vroegste Sinterklaasfeesten die ik mij herinner, dus zo van mijn 3e tot mijn 7e jaar. In mijn idee kregen we hartstikke dure cadeaus van Sinterklaas, die wel heel erg rijk moest zijn. De werkelijkheid was dat mijn vader op zolder meubeltjes op kinderformaat voor ons maakte, en een garage en pakhuis voor mijn broertje en poppenbedjes en linnenkastjes voor mij en mijn zusje. Mijn moeder naaide en mijn oma breide kleertjes voor de aanwezige poppen. Zo'n kindertafeltje van vroeger heb ik overigens nog steeds in gebruik, nu als plantentafeltje. En het linnenkastje en bedje, in van dat echte vijftigerjarengroen, staan hier 'te pronk' in de slaapkamer. Verder kregen we meestal een schrift en een potlood. En bij mijn weten géén chocoladeletter, maar een suikerbeest, dat ik nooit opat, omdat ik dat zielig vond. Dus in mijn poppenlinnenkastje woonden ook een aantal versteende suikerbeesten . ;-)
Speculaas op brood, dat was lekker! Ik ga het weer eens doen, inderdaad als twaalfuurtje voor op mijn werk!

Hoewel ik absoluut niet geleden heb onder die armoede - want dat was het - ben ik blij dat mijn ouders het daarna een beetje beter kregen. Want het moet niet makkelijk geweest zijn om met zo weinig geld het toch leuk te maken voor een groot gezin. Petje af voor Pa en Jo!

Groeten van Channah

Bezoeker

Ik zie het licht

Kijk mijnheer Krul, na uw uitleg wordt het me duidelijker.
De brave An sprak nergens over 3 sneetjes brood, maar over 3 stroken kaas die ze op de boterham (ze zei niet “boterhammen”) legde. Maar u doet het geheim uit de doeken. De Koters kregen 3 boterhammen en daardoor sneden ze de plak kaas in 3 stroken, op elke boterham 1 strook. Zouden ze 4 boterhammen gekregen hebben dan zouden ze de plak kaas in 4 stroken hebben gesneden en bij grote plakken zouden ze zelfs 5 boterhammen kunnen beleggen, maar dan houdt het denk ik wel op.
Mijn broers en zusters kregen, dank zij die gouden lepel, gewoon kaas, rosbief, fricandeau, e.d. op brood, zonder dat we dat beleg in stroken, repen of anderszins moesten snijden.
En aangezien die “gouden lepel” nogal verwijtend uit uw toetsenbord komt, moet ik even verduidelijken dat geen van mijn broertjes en zusjes om zo’n gouden lepel hebben gevraagd. Die lepel wás er gewoon. Mijn excuses daarvoor.

Alex Krull

Ksnap het wel

Het “Schuifkaasproces” is technisch onmogelijk, als de boterham met boter of margarine belegd is. Voor de zekerheid, heb ik het net nog even geprobeerd! Het proces werkt niet goed met Oude Leidse, het beste met Belegen Goudse kaas. En voor verdere informatie: het proces is eigenlijk wel bekend. (Natuurlijk was de boterham van An van Batum niet voorzien van boter, want anders zou het voordeel van het “Schuifkaasproces” niet nodig geweest zijn).Wij deden het “Schuifkaasproces” ook. De juiste techniek is: de boterham moet na elke hap opengemaakt worden waarna de kaas opgepakt en naar achteren geschoven wordt, en dan weer dicht gemaakt, waarop je weer op je flikker kreeg, want je zat met je eten te knoeien. Maar Meneer Borghouder, waarschijnlijk begreep U de “Humor” en de “Noodzakelijkheid” van het “Schuifkaasproces” niet, en ik hoop dat deze verklaring het genoemde proces een beetje duidelijker voor U maakt .

En nu voor Channah van Straaten en An van Batum:
Ik zie Uw bijdrage duidelijk voor de ogen en geeft mij dit warm gevoel. Voor Sinterklaas bij ons thuis kreeg ieder, als per gewoonte, een chocolade letter, en soms een pakje speculaas tussen de familie. De volgende dag werden de letters en speculaas opgeborgen in het keukenkastje.
Moe was in die arme dagen nogal vindingrijk! Je kreeg een sneetje witte brood. Daarop werd margarine aangebracht met de botte kant van het mes er op, en de scherpe kant er af. Nu kwam Moe met de keuken rasp en een chocolade letter, deed een magere belegging van geraspte chocolade op de boterham, waarna het raspsel een afschudding kreeg boven het tweede sneetje.
Pa kreeg voor zijn “twaalf uurtje” twee speculaasjes tussen het brood als belegging
Ach ja, die “goeie ouwe tijd”, die ik nooit vergeten zal!
An en Channah, ik ben het met U eens hoor en KSNAP het heel duidelijk.
Niet iedereen is opgevoed met een “Gouden Lepel” in de mond.

Groeten.

Channah van Straaten

Ik snap het wel :-)

Geachte heer Borghouder,
Ik snap haar verhaal helemaal. Met Pasen kregen de kinderen in het gezin waar An deel van uitmaakte per kind één ei en één plak kaas. Een gekookt ei was vroeger een tractatie, en dat at je het liefst met een lepeltje gewoon uit de dop, met een beetje zout. Met die ene plak kaas moesten dus meer boterhammen belegd worden. Drie boterhammen aan het ontbijt is een normale hoeveelheid voor kinderen in de groei, dus die plak kaas moest in drieën. En met het principe 'het lekkerste voor het laatst bewaren' werd het schuifkaasproces gehanteerd. Vindingrijk! ;-)

Bezoeker

ksnap

Deze onvriendelijke anonieme reactie is geschrapt.

Bezoeker

Ksnap er niets van

Die plak kaas snee je in 3 stroken en legde die midden op je boterham.(je legt toch alle beleg middenop de boterham?)
Elke keer als je een hapje brood nam trok je de kaas naar achteren (met je handen?, je tanden? hoe moet ik mij dat voorstellen?) zodat je steeds een klein stukje van je kaas proefde.
Het laatste hapje was het lekkerst want daar lag het middelste van je plakje kaas. (ik snap helemaal niets van dit verhaal, stom hè?)