Mijn jeugd in Amsterdam-West, deel 2

Jeugdherinneringen, omstreeks 1935-1940

Auteur: Jaap Lageman
Amsterdam-West

Jaap Lageman (1931) woont tegenwoordig in Australië en deelt in een aantal bijdragen zijn jeugdherinneringen aan Amsterdam-West.

Orteliusstraat, hoek Jan van Galenstraat. Bron: fotoboek Jaap Lageman

Orteliusstraat, hoek Jan van Galenstraat. Bron: fotoboek Jaap Lageman

Alle rechten voorbehouden

Mijn speelgoed paard
Ik denk dat het Sinterklaastijd was. Ik was toen 2 1/2 jaar oud. Ik herinner me de fondant snoepjes en chocolade letters die we dan kregen. Maar het kado dat ik ook kreeg was iets geweldigs . Het was nl. een paard. Niet zo maar een paard, Nee het was een paard dat een zadel en teugels had en een mooie staart van echte haren en vier benen op wieltjes. Mijn moeder vertelde me later dat het werkelijk een mooi (speelgoed) paard was en ik er heel veel mee speelde. Maar op een dag kwam zijn staart uit het gat waar het ingezeten had. Maar ik stak het altijd weer terug op de plaats waar het uit kwam. Terwijl ik weer aan het spelen was met mijn paard, gooide mijn ome Koen een van de pruimpjes, waar mijn vader op gekouwd had, achter het paard op de grond (mijn vader pruimde omdat hij kleermaker was en niet rookte om geen brandgaten in de nieuwe kleding te krijgen). Ome Koen zei "Kijk eens wat dat paard van je gedaan heeft! Dat paard van jouw is niet erg zindelijk". Ik liep naar het paard en tilde de staart op zei dat het paard het niet gedaan kan hebben want het had geen poepgat. Maar mijn oom liep naar het paard en nam de staart uit het gat waar het in zat, en hield het een paar centimeters boven het gat en zegt," geloof het of niet maar ze hebben de staart op de verkeerde plaats gezet."

Een kippenhok op het dak
We waren inmiddeis naar de hoek van de Orteliusstraat en Jan van Galenstraat verhuisd waar we een grote zolder hadden waar mijn vader zijn werkplaats had, maar we hadden geen waranda. We konden van de zolder door een raamkozijn zo op het platte dak van de huizen komen. Aan de Jan van Galenstraat kant was een bakstenenmuur die 1.5 m hoog was. Mijn vader vond het een pracht plaats om daar een kippenhok tegen aan te maken en dus kregen we boven op het platte dak een kippenhok met zes kippen en vergeet niet dat het vier verdiepingen hoog was.
We lieten de kippen nog wel eens vrij los lopen en dan scharrelden ze wat rond en aten het mos dat tussen de kleine kiezelsteentjes groeide, maar soms kwamen ze een beetje te dicht bij de dakrand en als er een wind laag kwam gebeurde het dat de kip van het dak viel en flappende in de tuin beneden terecht kwam. We moesten dan op onze buik liggen om over de rand te kijken om te zien in welke tuin die kip gevallen was en dan vier trappen naar beneden rennen en bij de mensen, waar je dacht dat die kip moest zijn, en dan vragen: "onze kip is per ongeluk in uw tuin gevallen, kan ik astublieft mijn kip terug krijgen!". De meeste mensen wisten niet dat wij kippen op het dak hadden.


Aardappels piepen op het landje
Dat was ook de tijd dat het land achter de Ortelius straat en naast het Jan van Galenbad, dat ze nog aan het bouwen waren, met zand verhoogt werd. Met zand geladen Kiep-wagens reden af en aan, over staal platen die van plaats verschoven konden worden om te voorkomen dat ze niet vast in het zand zouden raken. Het zwembad was bijna klaar toen het in de brand kwam en het weer een jaar duurde voordat het geopend werd. Wat een geweldige plaats om als kind op dat zandland te kunnen spelen. Zand hutten maken van materiaal dat je daar vond en dan voor de gezelligheid een klein vuurtje maken en als het kon een paar aardappeltjes piepen. Je moest die aardappelen wel steeds omkeren en niet te ver in het vuur duwen want anders verkoolden ze aan de ene kant terwijl nog rauw aan de andere kant. Als je dacht dat de aardappelen gaar waren, dan ze voorzichtig uit het vuur halen en dan langzaam de verbrande schil er afhalen want ze waren nog te heet om ze goed vast te houden en of ze nu gaar waren of niet at je ze toch op. Dat was pas leven!


Klik hier voor een overzicht van alle delen in deze reeks.

 

Alle rechten voorbehouden

0 keer bekeken

Fred de Wind

'k Heb van dit verhaal genoten

Ik ben ook in Amsterdam West opgegroeid.  Ik woonde op de Hertspieghelweg, en ging naar de Prinses Beatrixschool, die was op de Sara Burgerhart straat.  Al mijn vroegere jeugd herrinerningen draaide zich om in die buurt.  Dus heb ik met veel plezier het verhaal van Jaap Lageman gelezen, of noem ik die nu Jim? 

Ik ben zelf naar Canada in 1968 geemigreerd en ik woon daar nog steeds.  Toen ik je verhaal las, voelde ik een beetje heimwee naar die tijd, en de omgeving.  Ik hielp zelfs de schilleboer, die in Sloterdijk woonde.  Op de Jan van Galenstraat ging ik en mijn zusje Nora, elke woensdag na school om in het kinderkoor 'de Damrakkertjes' te zingen.  We hadden daar veel plezier   We zijn toen zelfs naar Hilversum geweest om een kinderliedjes plaatje te maken.  Zelfs waren we op TV.  Het liedje "daar komt Zwiebertje" werd door ons opgenomen, en we zongen daar ook in.  Ik denk dat ik toen zo'n tien of elf was.  er was ook een jongenskoor verbonden met het kinderkoor, Hans de Jong was de dirigent en we zongen in vele plaatsen in Nederland.   Leuk hoor.

Vaak liepen we als kinderen naar het Jan van Galenbad, om op een hete dag te gaan zwemmen.  De foto's die Jaap/Jim op zijn verhaaltje ten toon beelde brachten ook zo veel herrinering terug.  Ik geloof dat een van die fototjes vlakbij de Erasmusgracht was, maar ik ben daar niet zeker van.  Ik ging daar zo nu en dan naar toe, om te gaan vissen. 

In gedachten zag ik zelfs de ijscoman op de straat komen, die riep dan "ijs met chocola, Vami room ijs"  Ik hoor het nog.  en we allemaal naar huis terug gingen om een kwartje voor een ijsje te halen. 

Ik was 30 jaar geleden weer in Amsterdam terug om mijn zusjes te bezoeken.  Zoveel is verandered, en in gedachten was het hetzelfde gebleven.  Het glazen kleuterschooltje die tegeover (aan de overkant) van onze voordeur was, is nu weg, en het plein, dat we we 'ons rode grint' noemde is nu een betonnen plein, ik was wel teleurgesteld daarover. 

Elke zondag ging ik, met mijn broer en zusjes naar de Julianaschool, waar de Zondagschool geworden was.  Ook dat zijn leuke herrinneringen.

Nadat ik naar Canada Emigreerde, ik had toen op de Patrimonium Lager Technische School gestudeerd, en kwam als 18 jaar oude automoneur in Canada aan, was ik  zoals ik al zei, een keer naar Nederland teruggekeerd.  Ik ontmoette mijn boezemvriend 'Erik van Leeuwen', met wie ik zoveel leuke jeugdervaringen  we reisden samen op onze brommer door Belgie en Luxemburg.  Jammer genoeg heb ik contact met hem verlorden.

Ik vind het leuk om over die tijd hier te praten, en als er anderen zijn die dat ook leuk vind, dan zie er met plezier naar uit om meer van deze verhalen hier te horen.

 

NB:  Ik weet niet of ik hier terug kan komen, want ik heb het verscheidene keren geprobeerd, maar het schijnt dat ik voor de een of andere redden van deze website geblokkeerd ben.  Mijn email address is fdewind@hotmail.com,  en ik zou het geweldig vinden om van degenen die me van toen herrinneren, een emailtje te krijgen.

 

Fred de Wind, Dryden, Ontario, Canada