Zeil en kokoslopers in de Wigbolt

7 Fans
Geuzenveld
Het bekende lavet, oftewel de wasmachine met centrifuge Foto: collectie Piet Visser (met dank)

Het bekende lavet, oftewel de wasmachine met centrifuge Foto: collectie Piet Visser (met dank)

Alle rechten voorbehouden

Wat vooraf ging aan de Herinneringen van een 'oudgediende Diender', deel 2

Barteld Plenter heeft onlangs beschreven wat vooraf ging aan zijn eerdere verhalen over zijn diensttijd bij de Amsterdamse politie. Dit is het tweede deel van die beschrijving .

Inrichting uit Drenthe

Onze meubels hadden we gekocht bij de vertrouwde zaak in ons dorp in Drenthe. De eigenaar van deze meubelzaak, die bij ons op de lagere school had gezeten, deed ook de verdere inrichting van het huis, zoals vloerbedekking, gordijnen en vitrage. Een voordeel hiervan was dat we een soepele betalingsregeling met die leverancier konden overeen komen. Noodzakelijk en begrijpelijk met een maandinkomen van inmiddels fl 302,-. (N.B. de schulden waren wel binnen een paar maanden afgelost - een opmerking van mijn eega - mede ook door het zuinige huishouden wat zij deed.)

Balatum en kokos

In de huiskamer werd op de vloer aan de randen balatum, (een soort zeil) gelegd en daarbij in het midden 3 banen “kokosmatten”, terwijl in de gang ook een kokosloper werd gelegd met eveneens aan de zijkanten zeil. De slaapkamers, 3 stuks, werden eveneens belegd met zeil.
Nu was het in Drenthe op het platteland de gewoonte dat de kokos-lopers elke vrijdag naar buiten gingen en daar “uitgeklopt” werden. Dus… mijn vrouw, gewoonte getrouw, elke vrijdag met de kokosmatten naar beneden liep en ze over het muurtje van de buitentrap legde om te worden uitgeklopt. Dit duurde tot de bovenbuurvrouw, mevrouw van der Pol aan mijn lieve vrouw vroeg of er wat aan haar bovenkamer mankeerde, in de 'stad' deed men zoiets niet. Maar mevrouw Van der Pol werd toch een goede vriendin van mijn vrouw. En het was tevens de laatste keer dat de kokosmatten elke week werden uitgeklopt.

Badcel

De woning verder was voorzien van een badkamer (toen nog gewoon badcel genoemd) met douche. In Drenthe konden we alleen douchen in het badhuis, één keer in de week en voor de rest in de 'tobbe' in de keuken. Overigens deden we dat ook nog wel met onze kleine kinderen in de Wigbolt voor de grote kolenkachel. De badcel was namelijk vaak te koud in de winter, de bloemen stonden toen nog regelmatig op de ramen, tja wat wil je éénsteens muren en zandstenen tussenmuurtjes. Maar… óók was in de badcel een lavet met daarin een heuse wasmachine met centrifuge eraan… wat een luxe.
Je kunt je voorstellen dat “moeder de vrouw” daar erg blij mee was met al die kleine kinderen. In Drenthe had ze nog alles op de hand moeten wassen. Ik denk dat de wasmachine met de daarbij behorende centrifuge wel 15 jaar dienst heeft gedaan zonder haperen.

Binnenkort meer herinneringen van Barteld Plenter.

Gepubliceerd: 29 mei 2009

Lees ook de andere verhalen van deze diender

Alle rechten voorbehouden

2603 keer bekeken

39 reacties

Voeg je reactie toe
Willem Verbruggen

Re: lavet-centrifuge

ruud lodewyckx.:
hallo willem, ik begrijp jouw denken. een "echte" loodgieter had de kop wat verplaatst (hoe dat weet ik niet meer precies), zodat wij ín het lavet konden douchen. via een oude keukenstoel in en uit stappen. papa en mama moesten zitten. tja daar was over nagedacht! willem, jouw reactie op mijn verhaal hardstikke leuk. groeten, ruud.

Hoi Ruud, ik snap 'm. Waarschijnlijk de vaste, starre stang vervangen door een slang met douchekop, en dan heerlijk met je voeten in het warme water in het lavet. Mijn moeder had nog een 'wasplank' die precies dwars op de randen van het lavet paste. Die legde ik er dan op en dan kon je daar op zitten en heerlijk even relaxen. Maar staand onder de douche had toch ook wel wat. Als we te lang onder de douche stonden draaide m'n vader in de keuken de regelknop even op 'koud'. Wij gillen vanwege het koude water en m'n vader plezier...
De wasmachine (AEG Turnamat) hadden wij later in de keuken, onder het Bruynzeel pannenrek, afvoerslang met een klem in de gootsteen. Het bijbehorende afdekblad was een welkome extra ruimte regenover het echt wel kleine aanrecht, waarop ook nog twee oliestellen. En zo bedacht iedereen allerlei oplossingen. Als je ook wat dat betreft 'toen' vergelijkt met 'nu', en dan bedoel ik de keuken en de ('s winters ijskoude) 'badkamer' met de betonemaille wanden, en de fraai en luxueus betegelde ruimten van nu, dan durf je toch eigenlijk niet meer te beweren dat we nu in een crisis of recessie leven. Toen werden de dingen ook nog bij de naam genoemd: wat nu 'bezuinigen' heet, heette toen ('56/'57) 'bestedingsbeperking'.
Tijden veranderen. Gelukkig maar.

ruud lodewyckx.

lavet-centrifuge

hallo willem, ik begrijp jouw denken. een "echte" loodgieter had de kop wat verplaatst (hoe dat weet ik niet meer precies), zodat wij ín het lavet konden douchen. via een oude keukenstoel in en uit stappen. papa en mama moesten zitten. tja daar was over nagedacht! willem, jouw reactie op mijn verhaal hardstikke leuk. groeten, ruud.

Willem Verbruggen

Re: lavet-centrifuge.

ruud lodewyckx:
een reactie nog(beter laat als niet) lavet en centrifuge oh wat een luxe al. maar toen kwam er nog een broertje nr.5, wat een hoeveelheid was opeens. pa ging overwerken en wat was de verassing voor moeders? een echte wasmachine. ik had zo'n ding nog nooit eerder gezien! deze paste precies naast het lavet, wassen dus met dit ding. eerst de witte was,het sop-water opvangen in het lavet en hierin de bonte was.wat een vinding en besparing! ik was ziek of ik spijbelde? maar de eerste keer zat ik het hele progamma door, voor de deur van de machine. wat een ervaring! ruud lodewyckx, colijnstraat.

Bovenstaande reactie geeft me toch te denken... Naast het lavet was (bij ons, ook Colijnstraat) ruimte om te douchen. Als daar de nieuwe wasmachine kwam, waar douchten jullie dan...?
Groeten,

ruud lodewyckx

lavet-centrifuge.

een reactie nog(beter laat als niet) lavet en centrifuge oh wat een luxe al. maar toen kwam er nog een broertje nr.5, wat een hoeveelheid was opeens. pa ging overwerken en wat was de verassing voor moeders? een echte wasmachine. ik had zo'n ding nog nooit eerder gezien! deze paste precies naast het lavet, wassen dus met dit ding. eerst de witte was,het sop-water opvangen in het lavet en hierin de bonte was.wat een vinding en besparing! ik was ziek of ik spijbelde? maar de eerste keer zat ik het hele progamma door, voor de deur van de machine. wat een ervaring! ruud lodewyckx, colijnstraat.

Channah

Route

Daar gebruik ik hem inderdaad ook voor. En je kunt op Google Maps ook een route aan laten geven, voor zowel de wandelaar als de autorijder.

Groeten van Channah

Bezoeker

Channah

Ja, echt heel leuk!! Die site is ook al verslavend, het is trouwens ook heel handig als je ergens heen moet om even te kijken hoe het eruit ziet.

Groeten van Toos

Bezoeker

biotex

dit stukje doet me erg denken aan een reclame uit die tijd
waarover praten zij het is over biotex

Bezoeker

Toos

Heb je de Jelte Eelsmastraat al op Streetview bekeken? als je inzoomt kun je zelfs het huisnummerbord lezen.

Groeten van Channah

Bezoeker

Straatje

Dag Kees,

Dank voor je uitleg, het straatje is dus het (tuin)pad naar de deur. Wat een koude klus voor je moeder om haar wasgoed daar in de winter op te hangen!
Ik heb ook op google streetview gekeken, echt fantastisch om dat zo allemaal vanuit je huiskamer te bekijken. Ik kan me eigenlijk niet voorstellen dat die huizen in de Gillis Steltmanstraat gesloopt gaan worden, zien er echt heel leuk uit.

Ik heb "geheugen van west" nog maar kort geleden ontdekt maar ben er al aan verslaafd! Heerlijk al die verhalen van de Geuzenvelders van toen!

Groeten van Toos

Kees de Vries

Voor Toos

De Gillis Steltmanstraat loopt parallel met de Colijnstraat en ligt aan beide kanten van de Savornin Lohman straat. Aan de ene kant is de Jan Abelstraat, aan de andere kant de Jacob van Weesenbeke straat. 3 blokken van 8 huizen lopen oost west (met alleen een stoep voor de deur) en het blok aan de straat zelf heeft 13 huizen. Voor de huizen in dit blok staat een schuurtje, en tussen het schuurtje en de muur met de buren ligt het "straatje".

Ik ben zelf al zo'n 33 jaar weg (woon sindsdien in New York), maar als je naar google streetview kijkt, staat de buurvrouw van mijn moeder over het hekje in haar "straatje" Hardstikke leuk.

Geuzenveld is zo ontzettend veranderd (was daar laats in 2007) dat ik er bijna niets meer herken.

Gelukkig is het "geheugen" van west er, en ik geniet echt van deze site. Kom nog wel eens bekende plekjes tegen, en herinneringen, en ook zo af en to namen en zelfs fotos van mensen die ik nog wel ken van vroeger. Heerlijk, die ouwe tijd.

Groeten vanuit New York
Kees de Vries

Bezoeker

dr. Dom

Brrrrrrrrrr.... in die grote flat boven het Lambertus Zijlplein... ik dorst daar ook niet in die benauwde lift
enge man... maar nou heb ik dat met alle tandartsen hoor...
;>]

Bezoeker

Vaak bekeken

Pieter,

Dank je wel voor je tip! Er stond nu ik keek 770, ik had niet gedacht dat het er zoveel zouden zijn die dit lezen.

Het is inderdaad fantastisch van de mensen van geheugen van west dat zij dit mogelijk maken, dank hiervoor!!

Groeten
Toos

Bezoeker

Site

Ja, de ene reactie lokt de andere uit.
Maar wat een leuke manier om herinneringen op te halen en op die manier ook weer van mensen te horen van wie je anders nooit meer zou horen.
Die tandartsenpraktijk: ik ken hem. Verbaasde me er ook altijd over dat als je met de bus langsreed (bus 19) je vaak zo naar binnen kon kijken.
Gelukkig heb ik geen ervaring bij die praktijk (begrijp die die niet optimaal zijn) maar wij waren bij dokter Dom in de Nolensstraat.
Eerlijk gezegd heb ik daar (en vele met mij) ook de nodige trauma's opgelopen.

Bezoeker

Toos....

Als je helemaal rechtsonderaan de pagina kijkt, zie je heel vaag hoeveel keer de pagina is bekeken... sleep er even met je muis over, dan word het duidelijker zichtbaar. Op dit moment van schrijven is deze pagina 735 keer bekeken.
P.

Bezoeker

van lavet tot....

Is het niet prachtig ...we begonnen bij een lavet in de Wigbolt,
we zitten nu via een sateliet te kijken in de Gillis Steltmanstraat.
Wat is dit toch een geweldige site.....
Applaus voor de jongens en meiden van HGvW. die dit allemaal op vrijwillige basis doen, laten we dat niet vergeten. !!!

Channah van Straaten

We dwalen steeds meer af van het onderwerp.....

Ik heb even gekeken op maps.google.nl/ Kijk uit!!!!: dat is verslavend, want je gaat steeds meer zoeken. ;-) Waarschijnlijk kennen de meesten van jullie dat al.
Maar goed, ik heb in de zoekbalk ingevuld: Gillis Steltmanstraat, Amsterdam. Je kunt dan rechts bovenaan kiezen voor o.a. kaart of satelliet, en vervolgens kun je inzoomen. Wat nog leuker is: er is een streetview van de Gillis Steltmanstraat. Als je die aanklikt krijg je een goed beeld van de straat en de omgeving, want je kunt de straat als een soort panorama bekijken.
De straat ligt inderdaad dichtbij de Colijnstraat, en gezien vanaf de Jelte Eelsmastraat nog vóór de De Savornin Lohmanstraat, waar die vreselijke tandartsenkliniek was.

Bart Plenter

Gilles Stelmanstraat

De Gilles Steltmanstraat is een zijstraat van de Ruychaverstraat, komende vande Dr. H.Colijnstraat 1e straat.

Channah van Straaten

Tandartsenkliniek

De tandartsenkliniek was aan de Savornin Lohmanstraat, als je tenminste dezelfde bedoelt als ik. Vanaf de Jelte Eelsmastraat ging je naar de Dr. H. Colijnstraat, en die liep je in zuidelijke richting uit tot de Savornin Lohmanstraat. Daar moest je even naar links, en dan naar rechts, en dan weer naar rechts, want de praktijkingang was aan de achterkant. Soms hadden ze de luxaflex half open staan en dan zag je vanuit de Savornin hoe de mensen gemarteld werden. ;-)
De Gilis Steltmanstraat ligt westelijker, over de Troelstralaan heen dus, volgens mij.

Bezoeker

populaire stukjes

Hoi Bart

Jazeker worden je stukjes gelezen!!!! Je krijgt zelfs een reactie uit New York. Het zou eigenlijk best leuk zijn als je kon zien hoe vaak zo`n stukje bekeken wordt, nu moet je het hebben van de mensen die de moeite nemen om te reageren maar dat zijn er ook best veel vind ik. Het zijn ook echt leuke stukjes die je schrijft! Ik hoop op nog meer. Bedankt.

Hoi Kees,

Ik heb even opgezocht waar de Gilles Steltmanstraat is want ik kende hem niet, maar nu zie ik die buurt wel weer zo`n beetje voor me. Was daar ook niet ergens die afschuwelijke tandartsenkliniek?
Ik weet eigenlijk niet of er nog veel van dat gedeelte van Geuzenveld over is als ik in de buurt ben ga ik wel weer eens kijken.
Was het "straatje" waar de was gehangen werd onderaan in het portiek? Ik kan me er weinig bij voorstellen.
Wel erg leuk die gedeelde herinneringen over de was. Volgens mij waren de vrouwen in die tijd best trots op hun schone was en terecht!!

Groeten uit Amsterdam
Toos Schouten van Straaten

Kees de Vries

Was

Hallo

Ja ik herinner mij die tijd ook nog, in the Gillis Steltmanstraat hadded wij een "straatje" tussen de voordeur en de straat, en eind 1950'er jaren hing de was daar lekker te drogen. Moeder had eerst geen wasmachine of centrifuge, ze deed dat boven in de badkamer met de hand, een wasboord en een wringer.
Kwamen wij dan s'maandags tussen de middag thuis voor lunch, dan hingen de lakens enz. daar lekker te drogen. Ook 's winters als het droog was, moest je goed op passen met de was, want die was dan vaak bevroren en kon breken.

Groeten vanuit New York
Kees de Vries