Herinneringen aan de Fagelstraat (5)

Aantal winkels/bedrijven:
Fagelstraat 19
Nassaukade 6
Frederik Hendrikplantsoen 11
Lodewijk Tripstraat 7
Jacob Catskade 2
Antonie Heinsiusstraat 3
Gerard Schaepstraat 3

Winkels/bedrijven die ik in de telefoonboeken terug heb kunnen vinden, staan als volgt aangeduid:
^ = staat vermeld in telefoonboek 1949
^^ = staat vermeld in telefoonboek 1940
^^^ = staat vermeld in telefoonboek 1915

Fagelstraat evenzijde vanaf Nassaukade tot Lodewijk Tripstraat

1) Dameshoedenwinkel- waarschijnlijk nr. 10.

2) Chocolaterie v.d. Berg nr. 20 - Hoe lang de winkel bestaan heeft weet ik niet, maar in de tweede helft jaren vijftig sloot de ze haar deuren.

3) Melkhandel Keizer nr. 22 - Wij woonden drie hoog boven deze melkhandel.
In de jaren vijftig was bij Keizer evenals bij de andere melkwinkels nog losse melk verkrijgbaar. In de vooravond werd de winkel met melk bevoorraad. Dit hield in dat een grote melktankauto de straat kwam binnenrijden en er met behulp van een slang melk van uit de tank in de tegen het pui geplaatste melkbussen werd gepompt. Als de melkauto weer vetrok, gingen wij als jongen op de aan de buitenzijde van de tank lopende slang zitten, en reden zo een eindje mee. De bevoorrading vond ook regelmatig in de vroege ochtenduren plaats, wat doorgaans nogal wat geluidsoverlast veroorzaakte. De eigenaar bezorgde ook met de melkkar in de buurt. Het zelfde deed ook de eigenaar van de op nr. 44 gevestigde melkhandel, ook een Keizer. De Keizer op nr. 22 was katholiek en de ander christelijk en beiden hadden dan ook, zoals in die tijd gebruikelijk, hun eigen klantenkring.

4) Schoenmakerij van ome Nico de Jong nr. 30.

5) Melkhandel Keizer nr. 44

Fagelstraat evenzijde vanaf Lodewijk Tripstraat tot Eerste Kostverlorenkade

6) Slagerij de Jong nr. 64 op de hoek van de Lodewijk Tripstraat.

7) Melkhandel Ligtvoet nr.66 (^/^^) - In het telefoonboek van 1949 aangeduid met “melkinrichting en comestibles”.

8) Manufacturenzaak Otto Langelaar - Waarschijnlijk nr. 74.

9) Groentehandel - Waarschijnlijk nr. 82.

Fagelstraat onevenzijde vanaf Nassaukade tot Lodewijk Tripstraat

10) Naaigarnituren/kledingherstel van de familie Willing nr. 11.

11) Kruidenier Boerlage nr. 15 - Boerlage zat er in ieder geval al vóór de 2e wereldoorlog. In dergelijke kleine buurtzaakjes werd, vooral als de eigenaar al op leeftijd was, meestal geen gebruik gemaakt van (elektrische) kassa’s. In die zin had de heer Boerlage een zekere faam opgebouwd in het hoofdrekenen. Nadat Boerlage in de tweede helft van de jaren vijftig gestopt was, kwam er een herenkapper voor terug en later weer een dameskapper (Nel Schoen), die er tot in de tweede helft van de jaren zestig gezeten heeft.

12) Motorrijwielen de Graaf (Spartahuis) nrs. 21-27 (^/^^) - De eigenaar woonde recht tegenover zijn zaak. Later werd de zaak door van Heumen overgenomen en onder de naam Het Spartahuis voortgezet. Van Heumen liet op de kopse kant van de gevel van Fagelstraat nr. 13 een groot reclamebord plaatsen.
Op een foto uit 1983, d.w.z. nog vóór de sloop van deze zijde van de straat, hangt het bord er nog (rechts op de foto). De zaak liep onder verschillende huizenblokken door en beschikte over vier etalages, waar de nieuwste Sparta motorrijwielen en fietsen stonden te pronken.

13) Groentehandel Gerritsen nr. 29 - Eigenaar Bram bezorgde met paard en wagen in de buurt. Het paard had zijn stal in de Kleine Houtstraat bij het Haarlemmerplein. Op weg naar school sprongen we wel eens achter op de wagen, die op weg was naar de Markthallen en reden zo een eindje mee.

14) Drukkerij Welting nr. 31 (^/^^) - In het telefoonboek van 1940 staat de drukkerij vermeld onder de naam Schokker.

15) Fietsenstalling annex fietsonderdelenverkoop.

16) Broodbakkerij hoek Lodewijk Tripstraat.

**Fagelstraat onevenzijde vanaf Nassaukade tot Gerard Schaepstraat:

17) Schoenmakerij hoek Lodewijk Tripstraat - Het kan ook zijn dat dit zaakje in de Lodewijk Tripstraat zat pal bij de hoek Fagelstraat.

18) Garage/autoreparatiebedrijf nr. 71
Nog steeds zit er in een autoreparatiebedrijf op dit adres (Theo Koelman).
Het wordt overigens voor de huidige eigenaar, zo stond onlangs in Het Parool te lezen, steeds lastiger aan de steeds strengere milieuvoorschriften te blijven voldoen.

Fagelstraat onevenzijde vanaf Gerard Schaepstraat tot Eerste Kostverlorenkade

19) Loonletterzetterij Koot & Hinnen nr. 87 (*/**).
Als kind verzamelden wij vaak kleine stukjes lood die we daar op de stoep vonden.
De stukjes lood verdwenen in onze zakken en kwamen pas weer tevoorschijn als onze moeder ze bij het doen van de was in de Bico-wasmachine hoorde rammelen.
Lees ook Wie kent nog loonzetterij Koot & Hinnen?

Nassaukade vanaf Jacob Catskade tot Fagelstraat

1) Klokken- en horlogezaak Visser nr. 51 - Er hing jarenlang een klok boven de zaak, waarmee reclame werd gemaakt voor het toentertijd bekende horlogemerk Lasita. Volgens de telefoonboeken van 1940 en 1949 was er toentertijd een sigarenhandel annex postagentschap van J.W.A. Kroon gevestigd onder de naam “de Post”. Blijkens een ongedateerde foto van de beeldbank zat er daarvoor ook al een sigarenhandel annex wijnhandel van de firma Ferwerda & Tieman en stond er een brievenbus op de Jacob Catskade hoek Nassaukade. In dit verband is het aardig om te weten dat er tot op de dag van vandaag nog steeds een brievenbus op die plek staat.

2) Apotheek Ziesenis nr. 52 (^/^/^).
Voor zover je bij een apotheek van een winkel kunt spreken, is dit de oudste winkel van de buurt. In 2006 bestond de zaak 100 jaar.

3) Pedicure en chiropractist J. Thijs nr. 59 (souterain) (^) - Verkocht ook aanverwante artikelen en staat ook vermeld in het telefoonboek van 1940, maar dan op het adres Frederik Hendrikplantsoen 102.

4) Banketbakkerij Maison ter Bogt nr. 60 (^/^^) - Een enigszins chique zaak. De aanduiding “maison” was in dat opzicht goed gekozen. De winkel ging in de jaren zestig over op een nieuwe eigenaar en heeft er nog tot begin jaren zeventig gezeten.

Nassaukade vanaf Fagelstraat tot Frederik Hendrikplantsoen

5) Kruidenier Sjoerds nr. 61 hoek Fagelstraat (^) - Staat in het telefoonboek van 1949 met de aanduiding “levensmiddelen, drogisterijen en huishoudelijke artikelen”. Later zat er een damesmodewinkel en nog later tot in ieder geval 1983 een zaak voor zonweringen annex zeilmakerij.

6) Café Prins nr. 62 (^/^^) - Op deze site heb ik ergens gelezen dat dit café “De Rode Leeuw” heette. Ik heb die naam niet in de telefoonboeken kunnen terugvinden, maar er staat me wel iets van bij. Het café heette in ieder geval in latere jaren “De Passage” en werd gedreven door de toen bekende worstelaar Gerrit Vogelzang. Met mijn vrienden heb ik er vaak gebiljart.

Frederik Hendrikplantsoen vanaf Nassaukade tot Lodewijk Tripstraat

1) Radio- en televisiehandel Mook & van Tubergen nr. 8 (^) - Deze zaak, die ook een ingang in de Fagelstraat had, vertrok eind jaren vijftig/begin jaren zestig naar de Bilderdijkstraat. Vaak mochten er wat kinderen uit de straat naar het kinderuurtje op de TV kijken. In latere jaren was er op dit adres een bonthandel gevestigd.

2) Meubelstoffeerinrichting G.J. (Frits) Soest nr. 10 (^/^^) - Dit zaakje liep door naar de Fagelstraat, waar de eigenaar regelmatig in zijn tuin zat te werken. In de jaren zestig was er een autoreparatiebedrijf gevestigd, waar ik mijn eerste auto (Volkswagen 1956) wel eens voor een reparatie bracht. De bouwkundige situatie was toen zo dat het huizenblok langs het Frederik Hendrikplantsoen vanaf de Lodewijk Tripstraat gerekend, in de richting van de Nassaukade in een punt toeliep, waardoor een aantal tuinen aan de achterzijde van het Frederik Hendrikplantsoen rechtstreeks op de Fagelstraat uitkwam.

3) Koffiehuis Vester nr. 16 - Op een foto van de beeldbank is te zien dat op het zelfde adres al in de jaren dertig een volkskoffiehuis gevestigd was.

4) Sigarenhandel nr. 18 - Hier haalde ik voor mijn moeder sigaretten van het merk Miss Blanch. Een doosje lucifers kostte er drie cent.

5) Bromfietsreparatie/oliehandel Hettema nr.26 (^^) - Hettema heeft er in ieder geval nog in 1971 gezeten. Ik tankte er in de jaren zestig benzine voor mijn bromfiets (Magneet model Cheeta). Het telefoonboek van 1940 vermeldt de naam J. Ross, rijwiel- en oliehandel. Op bijgaande foto is te zien dat er al in de jaren dertig een rijwielen- en motorenhandel op nr. 18 gevestigd was.

6) De Jong, winkel voor gehoorapparaten nr. 50 (^).

7) Café Parkzicht nrs. 52-54 hoek Lodewijk Tripstraat (^).
In mijn tijd was de eigenaar ene Dirk of Jan de Vries. In latere jaren zat er de bekende oud-voetballer Arie Kil. Het café beschikt(e) over enige fraaie wedstrijdbiljarts. Er zit nog steeds een café (Hans Wierda) op dit adres.

Frederik Hendrikplantsoen vanaf Lodewijk Tripstraat tot Gerard Schaepstraat

8) Groentehandel Joorse nr. 56 hoek Lodewijk Tripstraat (^).

9) Sigarenhandel K.J. Lefeber nr. 72 (^/^^).

10) Melkhandel J. Dijkstra nr. 82 hoek Gerard Schaepstraat (^/^^) - Dijkstra was penningmeester van de Algemene Melkslijters Bond. De latere eigenaar heette Klompmaker.

Frederik Hendrikplantsoen vanaf Amaliastraat tot Kostverlorenstraat
(tussen Gerard Schaepstraat en Amaliastraat zaten geen winkels)

11) Kapperszaak (Meijer?) bij of op de hoek Kostverlorenstraat.

Lodewijk Tripstraat evenzijde vanaf Frederik Hendrikplantsoen tot Fagelstraat

1) Kolenhandel Lokru.

**Lodewijk Tripstraat evenzijde vanaf Fagelstraat tot Jacob Catskade*

2) Schröder nr. 18 hoek Fagelstraat (^/^/^) - In het telefoonboek van 1915 staat deze winkel vermeld onder de naam Bazar Frederik Hendrik en was gevestigd in de Frederik Hendrikstraat op de nrs. 50-52. De winkel moet dus later naar de Lodewijk Tripstraat zijn verhuisd, want in het telefoonboek van 1940 staat de winkel ook weer vermeld onder de zelfde naam met het zelfde telefoonnummer als van de Frederik Hendrikstraat. Het was met recht een bazar, waar van alles te koop was. De zaak werd gedreven door moeder en dochter Schröder. De dochter vonden wij als kind al vrij oud, en de moeder, die sporadisch in de winkel verscheen, was in onze ogen al bijna honderd. We kochten er witte puntzakjes salmiak, kandij en zoethout en af en toe moest ik er onze oliekan laten bijvullen.

Bij het nalopen van het telefoonboek uit 1949 stuitte ik op een dameshoedenfabriek van de fa. Gerbracht-Harders in de Lodewijk Tripstraat 24. Uit “mijn” tijd kan ik me daar overigens niets van herinneren.

Lodewijk Tripstraat onevenzijde vanaf Frederik Hendrikplantsoen tot Fagelstraat

3) Broodbakkerij Hoeve (later Vermaat).

4) Kruidenier De Pijl.

5) Melkhandel Willem Helsloot nr. 7 (^/^^).
Ook deze melkhandel bezorgde melk in de buurt. De knecht heette Herman en droeg altijd een manchester knickerbocker met lange kousen.

6) Kruidenier Wagenaar nr. 13.
Op de beeldbank is op dit adres nog een foto van de toenmalige eigenaar te zien.

Lodewijk Tripstraat onevenzijde vanaf Fagelstraat tot Jacob Catskade

7) Houthandel Vink nr. 17 (^/^/^) - De houthandel zat op de hoek van de Antonie Heinsiusstraat nr. 2. Langs de achterzijde (dus langs de Kattensloot) stond in ieder geval nog in 1990 een houten opslagloods, waar het woonhuis tegenaan was gebouwd (zie foto). Wat we op de foto zien zijn in feite de restanten van de industriële bedrijvigheid die er tot de eind jaren vijftig in deze buurt heerste.

Jacob Catskade oneven zijde vanaf Nassaukade tot Lodewijk Tripstraat

1) Melkhandel Heuft nr. 29 (^/^^) - Heuft was secretaris van de R.K. Melkslijters Vereeniging St. Rochus.

2) Eerste Ned. Champagne Pilz Fabriek nrs. 37-41 (^/^^) - Ik herinner me in ieder geval ook een loods waar altijd veel bananen lagen. Of deze loods met deze limonadefabriek verband houdt, weet ik niet. In de oude telefoonboeken heb ik in ieder geval niets van een bananenhandel kunnen terugvinden.

Antonie Heinsiusstraat evenzijde
(aan de oneven zijde grensden de achtertuinen van de Fagelstraat):

1) Nassau Garage nr. 4 (^/^^) - In latere jaren zat er een Porsche-garage en ik meen dat daardoor in de jaren zeventig bij de sanering van de buurt de naam Porsche-eiland ontstond.

2) Glasindustrie van Tetterode nr. 6 (^/^^) - In de jaren zeventig/tachtig was op dit adres een supermarkt (Dagmarkt) gevestigd.

3) Steenhouwerij fa C. van Kasteel nr. 10/12 (^/^/^).

Gerard Schaepstraat even zijde

1) Von Münching, reparatie-inrichting voor electromotoren nr. 8 (^/^^).

Gerard Schaepstraat oneven zijde

2) Haardensmid Gaudelius nr. 7 (^/^^)

3) Kruidenier Niemann nr. 11 hoek Fagelstraat (^/^^) - Bij ome Dirk Niemann kochten we voor tien cent een zak koekkruimels of suikerklontjes. Hij bezorgde ook bestellingen thuis. In het telefoonboek van 1940 wordt de winkel aangeduid met “kruidenierswaren, comestibles”. Mocht u er nog eens in de buurt komen, let dan op het bordje met het woord ‘margarine’ dat nog steeds boven de deur hangt.

3 januari 2012, Jan van Blanken

Klik hier voor de andere delen van 'Jeugdherinneringen aan de jaren vijftig Fagelstraat en omgeving'.