Jan den Haenstraat – deel 7

Opgroeien in West in de jaren vijftig en zestig

Auteur: Frits Smit
1 Fan
Bos en Lommer

Dit is het zevende deel in de reeks verhalen, waarin Frits Smit herinneringen ophaalt aan zijn jeugd in de Jan den Haenstraat in de buurt Bos en Lommer. Aspecten van het dagelijks leven, zoals wonen, middenstand, scholen, straatleven, openbaar vervoer en nog veel meer, worden op persoonlijke wijze beschreven en geven een mooi beeld van hoe het was om op te groeien in West in de jaren vijftig en zestig. In deel 6 en 7 beschrijft Frits het culturele leven.

Egidiusstraat 1 t/m 9 (vlnr.); gezien naar Erasmusgracht: Evangelisch Lutherse Augustanakerk, Erasmusgracht 24, mei 1964. Bron: beeldbank Stadsarchief Amsterdam

Egidiusstraat 1 t/m 9 (vlnr.); gezien naar Erasmusgracht: Evangelisch Lutherse Augustanakerk, Erasmusgracht 24, mei 1964. Bron: beeldbank Stadsarchief Amsterdam

Alle rechten voorbehouden

Geloof
Van enige vorm van kerkelijk leven was in onze buurt nauwelijks sprake. Er was een, geloof ik, Rooms Katholieke kerk, de Boom, aan de Admiraal de Ruijterweg. Maar de protestanten moesten hun geestelijk voedsel van verder halen. Dat veranderde toen aan de Bos en Lommerweg de Opstandingskerk werd gebouwd of iets verderop aan de Burgemeester de Vlugtlaan de “Kolenkit”. Als Lutheranen moesten wij wachten op de bouw van de Augustanakerk aan de Erasmusgracht (dominee C. Pel). Dat belette mijn ouders niet mij al vroeg naar de zondagschool te sturen om aan mijn zielenheil te werken. De bijeenkomsten werden gehouden onder leiding van de heren Rus en Bunjes in de Admiraal de Ruijterschool op de hoek van de Bestevaerstraat en de Jan van Galenstraat. Ik vond het zonde van mijn vrije zondagochtenden.

Volksmuziekschool
In diezelfde school volgde ik ook muzieklessen in het kader van de Volksmuziekschool waar ik met klasgenootjes Alex Berends en Hilda Roedema de eerste noten aan een blokfluit wist te ontlokken. Met dit trio vertolkten wij, onder leiding van meester Hendriks, op de afscheidsavond in de zesde klas een simpel fluitwerkje van Mozart!

Bibliotheek
Tegenover die school bevond zich Heeck’s boekhandel, gedreven door de heer en mevrouw Budde, die onder andere een leesbibliotheek bevatte waar mijn ouders en ook andere buurtbewoners hun literaire hart konden ophalen. Want er werd, in het pre-TV tijdperk, wat afgelezen. Een tante van mij nam voor mijn plezier vanaf het eerste nummer een abonnement op de Donald Duck. Zelf las ze de Margriet, die vervolgens met de Libelle van mijn moeder geruild werd. Want als vrouw van de wereld moest je op de hoogte blijven van de nieuwe modetrends en de laatste recepten. Dat spreekt.

Bestevaerstraat 49, links de Admiraal de Ruijterschool, rechts de bibliotheek van Heeck's boekhandel, 1920 Bron: beeldbank Stadsarchief Amsterdam

Bestevaerstraat 49, links de Admiraal de Ruijterschool, rechts de bibliotheek van Heeck's boekhandel, 1920 Bron: beeldbank Stadsarchief Amsterdam

Alle rechten voorbehouden

Kampclub
Het verenigingsleven beperkte zich voor mij tot het lidmaatschap van de “Kampclub” van Sportpark de Ruijter. Fred Fontijn heeft daar elders in deze rubriek uitvoerig over geschreven. Trouw bezocht ik de wekelijkse clubavonden in de toneelzaal boven de Herman Gorterschool. Daar oefenden we onder de bezielende leiding van “ome Jan”, “ome Huib” (saxofoon) en “ome Thijs” (niet die van de voetbalpool) voor de jaarlijkse kampweek. Voor de jongsten in verenigingsgebouwen als de Paasheuvel in Vierhouten, voor de wat ouderen in tenten. We zongen kampliedjes en deden aan volksdansen.

Kampclub 1957 (vertrek met de NBM vanaf speeltuin Gerard Callenburgstraat) Bron: foto Frits Smit

Kampclub 1957 (vertrek met de NBM vanaf speeltuin Gerard Callenburgstraat) Bron: foto Frits Smit

Alle rechten voorbehouden

Idem verblijf in Lunteren Bron: foto Frits Smit

Idem verblijf in Lunteren Bron: foto Frits Smit

Alle rechten voorbehouden

Kamperen
Er was jaarlijks een stamppotavond gevolgd door een lampionnenoptocht door de wijk. Het had allemaal een doordringende spruitjesgeur maar je was van de straat. Zelf zag ik altijd op tegen die kampeerweek want ik kon slecht van huis zijn en had na twee dagen al heimwee. Wel zag ik daarentegen uit naar de kampeerweken met mijn vader en moeder en verder ook de hele buurt in Bakkum waar de meer geprivilegieerde wijkbewoners een vakantiehuisje bezaten. Deze werden ruimhartig met buren en kennissen gedeeld zodat ik daar al mijn vriendjes, ”tantes en omes” uit de buurt, waaronder de families Fontijn en Bouma, weer tegen kwam.

Klik hier voor deel 1
Klik hier voor deel 2
Klik hier voor deel 3
Klik hier voor deel 4
Klik hier voor deel 5
Klik hier voor deel 6
Klik hier voor deel 8
Klik hier voor deel 9
Klik hier voor deel 10

Alle rechten voorbehouden

646 keer bekeken

10 reacties

Voeg je reactie toe
Channah van Straaten

Re: Re: Re: Bos en Lommerweg

Beetje laat Channa, maar inderdaad.

Leuk André, dat jij hier ook komt!

Groet, Channah

André Hammersma

Re: Re: Bos en Lommerweg

Channah van Straaten:
Andre Hammersma:Mooi verhaal met hele leuke foto's. Kleine correctie, de Kolenkitkerk is de Opstandingskerk en staat niet aan de Vlugtlaan, maar wel degelijk aan de Bos en Lommerweg. Ook aan de Bos en Lommerweg staat de kerk die wel het theelichtje werd genoemd en waarvan de echte naam me niet te binnen wil schieten, maar wat in ieder geval niet de opstandingskerk is.
Dag André,
Het theelichtje is de Pniëlkerk. Zie https://nl.wikipedia.org/wiki/Pni%C3%ABlkerk_(Amsterdam). En er is nog wel meer te vinden via Google, en natuurlijk via (de beeldbank van) het Stadsarchief.
Heb ik het overigens goed, en bij jij DE André van de fotozaken?
Met groet, Channah

Beetje laat Channa, maar inderdaad.

Channah van Straaten

Re: Oude buurt

Fred Fontijn:
Channah ik lees dat jij een wereldreizigster in Amsterdam bent, uit jouw commentaren en opmerkingen had ik dat al eens geconcludeerd dat je veel wist, ik lees dat altijd met plezier. Ga zo door.
Groet.
Fred

Hallo Fred,

Inderdaad: wereldreizigster in Amsterdam, want voor de rest ben ik helemaal geen reizigster. Ik ga ook nooit op vakantie, behoudens een dagje naar een andere stad, het is hier gewoon veel te leuk!
Ik ben altijd in Amsterdam - en in architectuur - geïnteresseerd geweest - en had het geluk dat ik eind jaren 90 tussen twee vaste banen in aan een paar projecten op het Stadsarchief mocht werken. Daar heb ik heel veel geleerd, vooral kijken, kijken, kijken en nog eens kijken. en dan dingen opzoeken. Ik ben ook lid geworden van een paar ´Amsterdam-clubs´, wat ook veel informatie oplevert. En door Het Geheugen van West ben ik toch eens - met geheel andere ogen dan toen ik kind c.q. jong was - gaan kijken in de buurten in west waar ik gewoond heb. Ik woon nu alweer zo´n kleine 34 jaar in Amsterdam Zuid, waar ook veel te ontdekken valt. Maar heel Amsterdam ontdekken ...... dan moet ik op zijn minst 280 jaar worden, hahahaha! Wil ik wel, hoor! :-)

Groet, Channah

Fred Fontijn

Oude buurt

Hallo Theo en Channah,
Moet je doen Theo, een keer in die oude buurt rondlopen, ik deed het in april voor het laatst. Toen mocht ik meewerken aan een project over de Tweede Wereldoorlog op de Admiraal de Ruyterschool. Leuke school waar van heinde en ver kinderen naar toe komen, alle soorten zijn daar te vinden en dat gaat heel goed. Trouwens de afgelopen jaren ben ik vaker naar die buurt geweest en het is daar heel leuk, er wonen mensen die uit allerlei windstreken komen en daar waar ik vroeger mijn korfbalwedstrijden speelde, heet nu het Karel Doormanplein, organiseren al de verschillende mensen hele leuke dingen, in prima harmonie. Misschien is het een idee om eens een afspraak te maken, kijken we samen rond?
Channah ik lees dat jij een wereldreizigster in Amsterdam bent, uit jouw commentaren en opmerkingen had ik dat al eens geconcludeerd dat je veel wist, ik lees dat altijd met plezier. Ga zo door.
Groet.
Fred

Channah van Straaten

Re: Aankomst

Fred Fontijn:
Niet om het beter te weten, maar omdat het altijd zo leuk was. Het is de aankomst van de bussen en die zijn net een blokje rond gereden, want de eerste keer leek de bus leeg, zaten we allemaal op de grond. De ouders kregen daar ieder jaar opnieuw een hartverzakking van. Op de hoek van de Tjerk Hiddes de Vriesstraat één hoog, kijkt de familie Peterson al uit het raam om te zien of Olga wel aan kwam.

Fred, wat een herkenbaar verhaal. ik woonde niet in deze buurt - wel in west, te weten Frederik Hendikbuurt, Geuzenveld en Osdorp, gevolgd door Kinker- en Overtoombuurt, en ben sinds eind 1981 in Zuid neergestreken - maar de aankomst van de bussen na een schoolreisje verliep volgens mij in ieder stadsdeel, en waarschijnlijk ook in andere plaatsen, hetzelfde. Alle kinderen onder de banken, en de bussen doorrijden, en die ouders maar niets snappen en zogenaamd ongerust zijn, hahahahaha!

theo van genne

RE:AANKOMST

Fred, het maakt niet uit je kan het beter weten en nog leuk vinden ook,ik ben toch een keer van plan om eens te gaan kijken in onze ouwe buurt,ik denk dat er een hoop veranderd is.ik ben er na 1965 niet meer geweest dus........,Groeten Theo

t van genne

RE:JDH STRAAT

Ik dacht persoonlijk dat de kolenkit aan het bos en lommerplein stond.Maar ja misschien hebben ze die wel verschoven,je weet maar nooit.En de school op de hoek van de Jan van Galen/Bestevaer was de Van Rijn school die kathoschool stond een stukje verder in de Bestevaer.Trouwens ik zag op google dat de chinees op de andere hoek ook weg is,is vervangen door een of ander eethuis net als cafe de Hallen waarvan de eigenaar was doodgeschoten is ook een eethuis,het begint al een beetje op Istanbul te lijken straks hebben ze allemaal niet meer te eten.......

Fred Fontijn

Aankomst

Niet om het beter te weten, maar omdat het altijd zo leuk was. Het is de aankomst van de bussen en die zijn net een blokje rond gereden, want de eerste keer leek de bus leeg, zaten we allemaal op de grond. De ouders kregen daar ieder jaar opnieuw een hartverzakking van. Op de hoek van de Tjerk Hiddes de Vriesstraat één hoog, kijkt de familie Peterson al uit het raam om te zien of Olga wel aan kwam.

Channah van Straaten

Re: Bos en Lommerweg

Andre Hammersma:
Mooi verhaal met hele leuke foto's. Kleine correctie, de Kolenkitkerk is de Opstandingskerk en staat niet aan de Vlugtlaan, maar wel degelijk aan de Bos en Lommerweg. Ook aan de Bos en Lommerweg staat de kerk die wel het theelichtje werd genoemd en waarvan de echte naam me niet te binnen wil schieten, maar wat in ieder geval niet de opstandingskerk is.

Dag André,

Het theelichtje is de Pniëlkerk. Zie https://nl.wikipedia.org/wiki/Pni%C3%ABlkerk_(Amsterdam). En er is nog wel meer te vinden via Google, en natuurlijk via (de beeldbank van) het Stadsarchief.
Heb ik het overigens goed, en bij jij DE André van de fotozaken?

Met groet, Channah

Andre Hammersma

Bos en Lommerweg

Mooi verhaal met hele leuke foto's. Kleine correctie, de Kolenkitkerk is de Opstandingskerk en staat niet aan de Vlugtlaan, maar wel degelijk aan de Bos en Lommerweg. Ook aan de Bos en Lommerweg staat de kerk die wel het theelichtje werd genoemd en waarvan de echte naam me niet te binnen wil schieten, maar wat in ieder geval niet de opstandingskerk is.